Đại lý thu - “cánh tay nối dài”
Nhiều năm kinh nghiệm làm đại lý thu BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn xã Song Phú, bà Thị Nhàn (huyện Tam Bình, Vĩnh Long) chia sẻ cùng chúng tôi: Người dân hiện đã hiểu rõ ý nghĩa, quyền lợi của chính sách BHYT mang lại cho nên việc tuyên truyền của chúng tôi đã dễ dàng hơn. Còn chính sách BHXH tự nguyện, với thời gian đóng kéo dài nên khi tuyên truyền tôi phải khéo léo, giúp đối tượng của mình vừa hiểu được chính sách, nhưng cũng có những dẫn chứng cụ thể của những người được hưởng lương hưu trong thôn, trong xã, tuy có thể chưa nhiều nhưng không phải nhờ cậy đến con cháu lúc già để họ “thấm” dần. “Vận động một người dân tham gia BHXH tự nguyện khó một, nhưng để duy trì bền vững còn khó gấp đôi”. Bởi theo bà Nhàn, người dân ở đây đa số làm nông nghiệp, đời sống khó khăn cho nên để vận động được một người dân tham gia, đại lý phải đồng hành, theo suốt quá trình. “Ở thời điểm hiện tại, hầu như ngày nào tôi cũng đến từng nhà để tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Vậy mà chỉ riêng xã Song Phú, dù đời sống người dân còn nhiều khó khăn, cũng đã có 126 người tham gia BHXH tự nguyện”.
Theo chân người phụ nữ hơn 60 tuổi này, đến nhà anh Võ Văn Dũng là người đã được bà Nhàn vận động tham gia BHXH tự nguyện từ đầu năm 2019, tôi đã hình dung được phần nào những khó khăn trong công tác vận động người dân tham gia chính sách. Tốt nghiệp khoa toán tin của một trường đại học ở TP Hồ Chí Minh, năm 1997, anh Võ Văn Dũng nộp đơn thi viên chức ở nhiều cơ quan nhà nước, nhưng kết quả không đạt như mong muốn. Năm 2003, anh quyết định trở về quê và lập nghiệp bằng nghề gia sư tiếng Anh cho các học trò nghèo ở xã Song Phú, huyện Tam Bình. Là lao động tự do, trụ cột của gia đình, nên thu nhập của anh Dũng cũng chỉ đủ trang trải mọi việc trong gia đình. Được bà Nhàn vận động tham gia, từ tháng 3-2019 đến nay, anh Dũng quyết định dành 754.000 đồng mỗi tháng để đóng BHXH tự nguyện. Dù đã 44 tuổi, nhưng nếu đóng BHXH tự nguyện hằng tháng, đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian tham gia, anh Dũng có thể đóng tiếp luôn 5 năm một lần để có thể hưởng lương hưu. Theo tính toán, nếu tham gia liên tục với mức đóng như hiện nay, đến lúc nghỉ hưu anh Dũng sẽ nhận được mức lương 3.047.000 đồng/tháng và có thẻ BHYT với mã quyền lợi hưu trí. Có thể nói, đây chính là quyền lợi, là chính sách ưu việt của Nhà nước tạo sự bình đẳng cho mọi người lao động.
Tại điểm bưu điện xã Long Phú (huyện Tam Bình), dù luôn bận rộn, nhưng chị Đinh Thị Kiều Hương, nhân viên bưu điện kiêm đại lý thu BHXH, BHYT vẫn tranh thủ dành thời gian giới thiệu về chính sách BHXH tự nguyện mỗi khi có người dân đến giao dịch. Nhưng người dân đến bưu cục chủ yếu là để ký gửi bưu phẩm, thư tín, khoảng thời gian ngắn đó mới chỉ đủ để họ biết về BHXH tự nguyện. Cho nên muốn người dân hiểu, muốn “chốt” được đối tượng tham gia, chị Hương thường dành thời gian các buổi chiều, vừa làm công tác chuyển bưu phẩm tại nhà vừa kết hợp tư vấn, giải thích cụ thể hơn cho người dân về quyền và lợi ích khi đóng BHXH tự nguyện...
Giám đốc BHXH huyện Tam Bình Ngô Văn Thái chia sẻ, với những cách tuyên truyền gần gũi, phù hợp các nhóm đối tượng của các đại lý thu đã góp phần đưa số người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn huyện đạt hơn 606 người. Riêng trong lễ phát động Tháng vận động BHXH toàn dân vừa qua, huyện Tam Bình đã phát triển 88 người tham gia BHXH tự nguyện, vượt kế hoạch 38 người so với kế hoạch BHXH tỉnh giao.
Phát huy vai trò của đại lý thu
Có thể nói, với phương châm “đến từng nhà, gặp từng người”, thời gian qua, 418 đại lý thu BHXH, BHYT ở tỉnh Vĩnh Long đã thể hiện được vai trò “cánh tay nối dài” để đưa các chủ trương, chính sách về BHXH tự nguyện đến gần hơn với các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, với việc Thủ tướng Chính phủ quyết định chọn tháng 5 hằng năm là Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân, Phó Trưởng phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng (BHXH Vĩnh Long) Hồ Bá Lộc cho rằng, đây sẽ là tháng cao điểm để cơ quan BHXH tỉnh phối hợp cùng bưu điện tập trung tuyên truyền, vận động trực tiếp tới đối tượng nông dân và người lao động khu vực phi chính thức về quyền và lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện; những rủi ro khi không tham gia, từ đó thay đổi nhận thức, tích cực, chủ động tham gia nhằm bảo đảm an sinh, ổn định cuộc sống.
Theo Phó Giám đốc phụ trách BHXH tỉnh Vĩnh Long Phạm Minh Dương, công tác triển khai chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn luôn được lãnh đạo các cấp, ngành quan tâm, chú trọng. Với vai trò là cơ quan tổ chức thực hiện hai chính sách trụ cột của công tác an sinh xã hội, BHXH tỉnh luôn bám sát các nội dung chương trình, kế hoạch, sự lãnh đạo, chỉ đạo của BHXH Việt Nam; tích cực tham mưu đề xuất Tỉnh ủy ban hành các nghị quyết, kế hoạch về công tác tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT trên địa bàn. UBND tỉnh cũng đã ban hành quyết định đưa chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo cơ sở để huy động hệ thống chính trị các cấp tham gia vào việc thực hiện chính sách BHYT toàn dân và thực hiện BHXH cho mọi người lao động. Do đó, hằng năm kế hoạch công tác thu, phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp và giảm nợ đọng đều đạt và vượt chỉ tiêu được giao. Ước đến hết tháng 6, số người tham gia BHYT là gần 900 nghìn người, đạt hơn 87% dân số; tham gia BHXH bắt buộc 94.321 người; tham gia BH thất nghiệp 86.418 người; số người tham gia BHXH tự nguyện có bước tăng trưởng đáng kể, ước tính khoảng hơn 6.000 người tham gia BHXH tự nguyện...
Để chính sách BHXH, BHYT ngày càng đi vào cuộc sống, Phó Giám đốc Phạm Minh Dương cho biết, hằng năm, BHXH tỉnh đều xây dựng kế hoạch và tổ chức có hiệu quả các hoạt động truyền thông trực tiếp, trong đó nổi bật là việc tổ chức đối thoại với nhân dân ở cơ sở về chính sách BHYT, BHXH tự nguyện với hàng chục nghìn lượt người tham gia; đối thoại với chủ sử dụng lao động và công nhân trong các doanh nghiệp, các khu công nghiệp về chế độ, chính sách, quyền lợi, nghĩa vụ về BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp. Đặc biệt, để tập trung tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện đến mọi người dân, BHXH tỉnh phối hợp chặt chẽ bưu điện đẩy mạnh tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT; phát huy vai trò của các đại lý thu của bưu điện trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Đồng thời thường xuyên tổ chức tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn, tính chuyên nghiệp cho nhân viên bưu điện, tăng cường trao đổi, nắm bắt thông tin liên quan giữa hai ngành để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong công tác chi trả các chế độ BHXH, công tác vận động tuyên truyền người dân tham gia...
