Thúc đẩy Chương trình thực tập sinh

Đến nay, đã có hơn 300.000 thanh niên Việt Nam tới Nhật Bản để thực tập kỹ năng. Việt Nam hiện là một trong 15 nước đứng đầu phái cử thực tập sinh sang Nhật Bản, với số lượng thực tập sinh hơn 200.000 người và khoảng 435 doanh nghiệp tham gia phái cử.

Đào tạo tiếng Nhật cho thực tập sinh. Ảnh: HẢI NAM
Đào tạo tiếng Nhật cho thực tập sinh. Ảnh: HẢI NAM

Hạn chế tiêu cực, tăng cường hợp tác

Ngày 16-11, Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản đã phối hợp Tổ chức giao lưu Nhật - Việt và các tổ chức liên quan tổ chức Hội thảo Xúc tiến đào tạo thực tập sinh kỹ năng lần thứ nhất nhằm thúc đẩy và triển khai tốt Chương trình đưa thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản trong tình hình mới cũng như giải quyết một số vấn đề phát sinh của Chương trình do ảnh hưởng của Covid-19 thời gian gần đây.

Dịch Covid-19 đã làm ảnh hưởng rất lớn đến việc phái cử lao động giữa Việt Nam và Nhật Bản. Hiện nay, Việt Nam có hàng chục nghìn lao động theo chương trình hợp tác giữa hai nước đã trúng tuyển đi thực tập kỹ năng tại Nhật Bản và đã hoàn thành các chương trình đào tạo, giáo dục  định hướng nhưng do dịch bệnh nên chưa thể xuất cảnh. 

Phát biểu ý kiến tại điểm cầu tại Việt Nam, Bộ trưởng Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) Đào Ngọc Dung rất  hoan nghênh Chính phủ Nhật Bản đã có chủ trương mở cửa trở lại để tiếp nhận lao động. Sau khi Bản ghi nhớ hợp tác về thực tập sinh kỹ năng (MOC) giữa hai nước được ký kết, các tổ chức quản lý lao động giữa hai nước đã tăng cường các biện pháp nhằm hạn chế và ngăn chặn tình trạng thực tập sinh vi phạm pháp luật, bỏ trốn, cư trú bất hợp pháp… Cụ thể, trên cơ sở tiêu chuẩn MOC, Việt Nam cũng như các tổ chức của Nhật Bản đã xây dựng cơ chế làm việc định kỳ, trao đổi thông tin, phối hợp xử lý vi phạm nhằm kiên quyết loại bỏ những doanh nghiệp xấu tham gia phái cử. 

Thời gian qua, Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam cũng đã  thu hồi giấy phép và đình chỉ một số hoạt động của doanh nghiệp vi phạm. Đặc biệt mới đây, Quốc hội Việt Nam cũng đã chính thức  thông qua Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đề nghị để một số doanh nghiệp phối hợp với nhau, tổ chức chung các chuyến bay đưa lao động Việt Nam đi. Như thế, vừa tiết kiệm cho người lao động, vừa tiết kiệm cho doanh nghiệp, đồng thời đáp ứng được nhu cầu giữa hai quốc gia. Thời gian tới, trên cơ sở MOC đã ký kết giữa hai bên, đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chức năng  phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam để thực hiện tốt các quy định mà hai bên đã ký kết, hạn chế các hiện tượng tiêu cực, tăng cường quan hệ  hợp tác Việt Nam - Nhật Bản ngày càng hiệu quả hơn.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, hợp tác về lao động giữa Việt Nam và Nhật Bản là chương trình hợp tác quan trọng hàng đầu trong hợp tác Việt - Nhật. Nhiều lao động Việt Nam ở Nhật Bản khi trở về nước đã đóng góp rất quan trọng vào sự phát triển của đất nước. Ông Lộc cho biết, thời gian tới, VCCI  sẽ hợp tác chặt chẽ với các đơn vị có liên quan của Việt Nam và Nhật Bản trong quá trình hỗ trợ tuyển dụng lao động Việt Nam và tạo công ăn việc làm cho họ khi trở về nước. 

Cam kết từ phía Nhật Bản

Tại đầu cầu Nhật Bản, ông Vũ Hồng Nam, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản  đề nghị các doanh nghiệp cần tập trung vào công tác đào tạo tu nghiệp sinh, để họ khi sang Nhật có thể trở thành những đại sứ đóng góp xây dựng cho mối quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản. 

Ông Kobayashi Kenichi, Cục trưởng Nam châu Á, Bộ ngoại giao Nhật Bản cho biết, các thực tập sinh kỹ năng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển nền kinh tế của Nhật Bản ngày nay. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng hai nước đã nhất trí sẽ tiếp tục làm việc để bảo đảm rằng Chương trình hợp tác đưa thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản ngày càng phát triển tích cực. Khi dịch Covid-19 tiếp tục gia tăng, Nhật Bản tuyên bố tình trạng khẩn cấp và buộc phải tạm dừng các chương trình tiếp nhận người nước ngoài. Trong bối cảnh đó, việc nhập cảnh của các thực tập sinh đã trở nên rất khó khăn. Tuy nhiên, trên cơ sở thỏa thuận giữa hai nước, phía Nhật Bản đã áp dụng biện pháp ngoại lệ cho phép tái triển khai Chương trình tiếp nhận thực tập sinh kỹ năng, hai nước cũng đã ký thỏa thuận chấp thuận tiếp nhận thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản với điều kiện khi họ sang Nhật Bản phải kiểm tra sức khỏe và có thời gian cách ly hai tuần.

“Chúng tôi cũng hiểu rằng, khi dịch bệnh lây lan và kéo dài, cuộc sống của thực tập sinh Việt Nam cũng trở nên khó khăn hơn, rất nhiều thực tập sinh kỹ năng mất việc, không thể về nước. Bộ Ngoại giao Nhật Bản cũng sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan ngăn chặn các công ty môi giới xấu và loại bỏ tình trạng thực tập sinh phải trả quá nhiều chi phí trước khi xuất cảnh cũng như cố gắng cải thiện môi trường sống và làm việc của thực tập sinh Việt Nam tại Nhật Bản”, ông Kobayashi Kenichi cam kết.