Những hiểm nguy từ phía núi

Mưa lũ kéo dài trong hai đợt ngày 5 đến 11-10 và ngày 16 đến 18-10 khiến hàng nghìn gia đình ở Quảng Trị điêu đứng. Chính quyền và lực lượng an ninh phải sơ tán hàng vạn dân ở vùng ngập lũ vùng đồng bằng Triệu Phong, Hải Lăng… tính đến ngày 18-10, Quảng Trị có 8.212 hộ dân sơ tán. Trong ba ngày 16 đến 18-10, nhiều người chết và mất tích. Thiệt hại lớn về người vẫn chực chờ từ phía núi, nơi có núi đá và độ dốc lớn, dễ gây sạt lở.

Lực lượng cứu hộ tìm các cán bộ, chiến sĩ Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 tại hiện trường sạt lở.
Lực lượng cứu hộ tìm các cán bộ, chiến sĩ Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 tại hiện trường sạt lở.

1. Quảng Trị với địa hình núi có độ cao từ 250 - 2.000 m, địa hình phân cắt mạnh, độ dốc lớn, quá trình xâm thực và rửa trôi mạnh, dân cư sống trên địa bàn vùng dân tộc thiểu số và miền núi của Quảng Trị cư trú chủ yếu dọc đường Hồ Chí Minh và phân bố quanh vùng đồi núi thuộc huyện Hướng Hóa, Đa Krông, Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ. 

Vùng núi đá và độ dốc lớn gây sạt lở nghiêm trọng ảnh hưởng đến đời sống dân cư. Thôn Húc Nghĩ, thuộc xã Húc Nghì của huyện Đa Krông là địa phương được tỉnh Quảng Trị đưa vào top nguy hiểm nhất, là địa bàn dân cư sinh sống dọc đường Hồ Chí Minh, sau lưng là vực sâu còn trước mặt là núi cao thường xuyên gây sạt lở. Sau trận lũ lịch sử năm 2009, đón trước được những hậu quả khôn lường, chính quyền đã di dời hàng trăm hộ dân đến nơi ở mới.

Nhưng ở nhiều nơi, do đào đất, san ủi mặt bằng trên núi, dưới chân đồi, dọc khe suối… để làm nhà ở, đã dẫn đến hậu quả khôn lường. Rất nhiều nhà dân bị rạn nứt, số còn lại ở chân núi phấp phỏng trước sự sạt lở bất cứ lúc nào của đồi núi vào mùa mưa. Trong chiều và tối 17-10, thôn Tà Rùng, xã Húc, huyện Hướng Hóa được nhắc nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng. Gia đình anh Hồ Văn La Hăm đang quây quần bên nhau thì tai ương ụp xuống. Núi lở, căn nhà vùi trong đất, đứa con nhỏ của anh đã thiệt mạng, vợ anh bị thương nặng đưa đi cấp cứu ở bệnh viện. Đang trong cảnh buồn đau, 16 giờ 30 phút cùng ngày, đồng bào Vân Kiều thôn Tà Rùng sững sờ khi biết tin ngôi nhà của ông Hồ Văn Thơi bị vùi lấp. Sáu người trong nhà đều bị vùi lấp. Đến quá trưa 18-10, lực lượng cứu hộ đã tìm được bốn thi thể nạn nhân trong gia đình ông Thơi…

Không khí tang thương bao trùm lên khắp thôn bản. Pả Thông, 45 tuổi buồn rầu: “so nhiều thôn ở trong xã Húc thì Tà Rùng là nơi đông đúc dân cư, địa bàn người dân ở có độ dốc lớn dễ sạt lở. Từ xưa giờ mới bị đất đằn chết nhiều người như thế, đau xót!”.

Những hiểm nguy từ phía núi -0
Lũ vây làng Vân Trình. Ảnh: CTV 

2. Đối diện những hiểm nguy, từ ngày này qua tháng khác. Nhất là mùa mưa lũ. Cứ nhìn trước mặt là dòng sông nước cuộn đục ngầu, sau lưng là đồi núi với những thớ đất đá đã đầy nước chực vỡ. Người dân lo âu, nhưng trong cái khó khăn về thiếu đất ở, họ buộc phải chấp nhận sống chen chúc nhau, hết chỗ chen thì ra ven suối san làm nhà ở, đi dọc chân núi kiếm tấc đất cắm dùi. Tâm tư với chúng tôi, Pả Thông tha thiết mong chính quyền các cấp có chỗ định cư an toàn cho người dân: “Giờ miền núi, đất làm nhà ở thiếu, bà con khi ra ở riêng thì làm ở chỗ có thể ở tạm nên nguy hiểm lắm! Chỉ mong chính quyền các cấp có đất cho dân ở lâu dài, nếu được đến nơi ở mới an toàn thì tốt quá!”.

Trong lúc ở Tà Rùng xảy ra sạt lở nghiêm trọng thì 1 giờ 25 phút sáng 18-10, tại thôn Cợp (Km 15) thuộc xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa lại tiếp tục xảy ra sạt lở đất với hậu quả khiến khoảng 22 chiến sĩ của Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 bị đất đá vùi lấp. Việc tiếp cận hiện trường gặp nhiều khó khăn do địa hình bị chia cắt. Đã có 140 đồng chí đến hiện trường và bắt đầu tìm kiếm người bị nạn. Đến 13 giờ 30 phút ngày 18-10, đã tìm thấy thi thể của tám cán bộ, chiến sĩ đầu tiên. Hiện tại, có hơn 300 chiến sĩ, lực lượng đang thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, cứu hộ… trên địa bàn xảy ra sạt lở.

Còn thông tin từ chính quyền địa phương cho biết, vào ngày 17-10, tại xã Hướng Việt (huyện Hướng Hóa) có bảy người dân đi rẫy mất tích. Xã Hướng Việt thành lập đoàn tìm kiếm, cứu hộ và đã gặp nạn. Theo thông tin ban đầu ghi nhận được, một công an xã hy sinh, Chủ tịch UBND xã mất tích, Phó Bí thư Đảng ủy xã là cán bộ tăng cường bị gãy chân. Lực lượng chức năng rất khó khăn trong tiếp cận xã Hướng Việt do sạt lở nghiêm trọng trên đường Hồ Chí Minh nhánh tây ở khu vực xã Hướng Phùng.