Những điều bất thường tại nhiều dự án khu dân cư Thái Nguyên

Thời gian qua, mặc dù nhiều khu dân cư do đại diện Nhà nước làm chủ đầu tư ở tỉnh Thái Nguyên chưa hoàn thiện hạ tầng, thậm chí có dự án mới chỉ được vẽ ra, nhưng chính quyền địa phương đã phân lô trên giấy để bán đấu giá (!?).

Hạ tầng Khu dân cư số 1 đường Việt Bắc (TP Thái Nguyên) đến nay mới cơ bản hoàn thiện, nhưng đã được bán đấu giá đất ở từ năm 2018.
Hạ tầng Khu dân cư số 1 đường Việt Bắc (TP Thái Nguyên) đến nay mới cơ bản hoàn thiện, nhưng đã được bán đấu giá đất ở từ năm 2018.

Bán ngay trên… bản đồ

Khu nhà ở Thăng Long từ lâu đã được biết đến là một khu dân cư có diện tích gần 20 ha tại cánh đồng cấy lá, trồng màu ở phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên, được tỉnh Thái Nguyên cấp phép cho Công ty CP Đầu tư xây dựng và Khai thác khoáng sản Thăng Long đầu tư xây dựng và kinh doanh. 

Những năm vừa qua, công ty này đã tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), nhưng do tiến độ chậm, hết thời gian theo quy định mà vẫn chưa đầu tư hạ tầng nên tỉnh Thái Nguyên thu hồi. Khi thu hồi, khu nhà ở vẫn chỉ là cánh đồng cấy lúa, trồng màu, chưa hề được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, mới chỉ được vẽ phân lô đất ở đô thị trên bản đồ. Thế nhưng, cuối năm 2020, UBND tỉnh Thái Nguyên đã phê duyệt cho UBND TP Thái Nguyên bán đấu giá để thu tiền vào ngân sách. 

Điều mà dư luận rất băn khoăn, là việc thu hồi đất của người dân chỉ chưa đến một triệu đồng/m². Sau đó, dù chưa hề được đầu tư hạ tầng kỹ thuật, nhưng giá bán đấu giá gấp mười lần, thậm chí nhiều lô gấp hơn mười lần. Sau khi trúng đấu giá, thực hiện các nghĩa vụ tài chính, các cá nhân trúng đấu giá được cấp “sổ đỏ”, trong đó nhiều cá nhân bán trao tay, “ăn” chênh lệch cả triệu đồng đến vài ba triệu đồng mỗi m². Theo tiến độ, phải đến năm 2024 dự án (DA) Khu nhà ở Thăng Long mới hoàn thiện hạ tầng. Với việc nhiều cá nhân bán ngay sau khi được cấp “sổ đỏ”, cho thấy những người mua đất ở DA này không có nhu cầu sử dụng, chỉ với mục đích buôn bán, đầu cơ kiếm lợi. 

Bán khi chưa xong hạ tầng

Năm 2017 và 2018, UBND TP Thái Nguyên đã phê duyệt bốn DA khu dân cư trên địa bàn phường Tân Lập, TP Thái Nguyên: Gồm DA khu dân cư số 1 đường Việt Bắc, DA mở rộng khu dân cư số 1 đường Việt Bắc, DA khu dân cư số 2 và DA khu dân cư số 3 đường Việt Bắc. Tổng số rộng khoảng 40 ha, tổng mức đầu tư gần 1.100 tỷ đồng, đầu tư trong giai đoạn 2018 - 2021, do Ban Quản lý DA đầu tư xây dựng TP Thái Nguyên - đại diện Nhà nước, làm chủ đầu tư. Sau khi GPMB, phân lô đất ở đô thị sẽ bán đấu giá, thu tiền vào ngân sách.

Theo thiết kế, các khu dân cư này đều bám theo đường Việt Bắc kéo dài. Đường rộng, cảnh quan đẹp đang được thi công với hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đồng bộ, hứa hẹn giá đất tại các khu dân cư bên cạnh đường sẽ rất cao. Tuy nhiên, dù thời gian thi công sắp hết, nhưng cả bốn DA khu dân cư này đều chậm tiến độ. Đến nay chưa có DA nào hoàn thành hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Nhưng UBND TP Thái Nguyên đã bán đấu giá vài trăm lô đất từ năm… 2018.    Còn tại các khu dân cư đường Việt Bắc, nhưng đã được mang ra đấu giá. Đáng chú ý là nhiều người có hộ khẩu thường trú ở Hà Nội trúng đấu giá 50 - 70 lô đất tại đây với mục đích đầu cơ. Khi TP Thái Nguyên đầu tư xong hạ tầng, có khả năng các lô đất trên sẽ đưa ra bán với giá rất cao so khi trúng đấu giá.

Ngân sách Nhà nước bị thất thoát?

Cơ quan chức năng, chính quyền TP Thái Nguyên làm đại diện Nhà nước, thực hiện đầu tư các DA khu dân cư trên địa bàn, nhằm tạo ra quỹ đất ở đô thị, đáp ứng nhu cầu đất ở của nhân dân địa phương, chỉnh trang đô thị, tăng thu ngân sách Nhà nước, nên được nhân dân ủng hộ. Tuy nhiên, trên thực tế các mục tiêu này hầu hết đều chưa đạt được, khiến người dân băn khoăn, hoài nghi. 

Với tình hình hiện tại, có thể thấy, sau này khi hạ tầng kỹ thuật được xây dựng đồng bộ, hoàn thiện, kết nối, cảnh quan được tôn tạo thì giá trị các lô đất chắc chắn sẽ cao hơn nhiều so thời gian qua. Khi đó, thì đất đã ở “trạng thái đầu cơ”, nằm trong tay các cá nhân đã mua rẻ từ trước. Có thể nhận thấy khả năng thất thoát nguồn thu của Nhà nước từ thực tế này.

Theo giải thích của đại diện cơ quan chức năng và chính quyền địa phương, điều kiện để đưa đất ra đấu giá là đất đã hoàn thành GPMB. Tuy nhiên, cách tạo quỹ đất ở đô thị tại TP Thái Nguyên cần phải xem lại. Vì đã khá rõ dấu hiệu không nhằm tăng thu ngân sách Nhà nước, đáp ứng nhu cầu đất ở của nhân dân địa phương mà chỉ mang lại lợi ích cho một nhóm người!