Nguy cơ ở cảng biển

Thời gian qua, trên các bến cảng, khu neo trú tàu thuyền ở Quảng Ngãi, tình trạng những xác tàu bị cháy, hư hỏng lâu năm bị người dân vứt bỏ ngày càng nhiều. Không được trục vớt, xác tàu chìm, trôi dạt ngay cửa biển gây nguy hiểm cho tàu thuyền và ngư dân mỗi khi về bến.

Những “tàu chết” ngay chân cầu Thạnh Đức, cảng Sa Huỳnh.
Những “tàu chết” ngay chân cầu Thạnh Đức, cảng Sa Huỳnh.

Ván tàu trôi trên cảng

Nhiều năm qua, bà con làng chài ven cảng Sa Huỳnh (phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) quen với những “con tàu chết” bên bờ biển. Những ván tàu vỡ vụn, trôi dạt từ đầu bến neo đậu đến cuối cảng Sa Huỳnh. Tại chân cầu cảng Thạnh Đức, ba con tàu bị mục nát lâu năm vụn vỡ. Những mảnh ván thân tàu mục nát tấp vào chân cầu lập lờ theo sóng biển. Phía trong bờ giáp chân cầu, một phần mũi tàu cắm sâu xuống cát, một phần nhô lên cao trơ trọi.

Cách cầu Thạnh Đức dọc hướng về bến neo đậu tàu thuyền 300 m, hai xác tàu trôi dạt tấp vào bờ từ nhiều năm qua. Một phần xác tàu trên bờ, phần chìm dưới nước. Một bên thân tàu bị sóng đánh, những tấm ván thân tàu còn lại rêu bám gắn dính đáy tàu bởi những thanh gỗ ngang hư hỏng. Con tàu sát bên cạnh còn nguyên vẹn thân, đáy tàu; phần đuôi tàu bị khoét sâu vụn nát.

“Mấy con tàu này nằm miết ở đây mà. Hồi kia nó còn ra dáng tàu chứ giờ nát vụn vì mùa mưa sóng đập vô sao chịu nổi. Ở đây nhiều lắm” - bà Phạm Thị Mai đưa tay chỉ dọc bờ cảng nói lớn.

Hơn 1,5 km từ đầu cảng đến cuối cảng Sa Huỳnh, khoảng 15 xác tàu bị chìm, cháy nằm xen lẫn với tàu thuyền của ngư dân. Xác tàu nằm bờ nhiều năm bị sóng đánh chìm, một số vụn nát, thân tàu chỉ nhấp nhô bờ biển. Xác tàu hư hỏng lâu năm trôi dạt, nằm xen lẫn với tàu thuyền neo trú, cập bờ của ngư dân các làng chài thị xã Đức Phổ và vùng lân cận.

Tại vũng neo đậu tàu thuyền thôn Cổ Lũy (xã Nghĩa An, TP Quảng Ngãi), tàu hư hỏng, bỏ hoang trôi dạt nhiều năm vô chủ. Cách cầu An Phú hơn 150 m, xác con tàu 450 CV chỉ còn phần thân cùng nhiều mảnh vỡ bám sâu đáy sông. Chung quanh tàu là rêu, rác bám chặt. Khi thủy triều xuống, cả con tàu lộ trên cồn cát giữa dòng sông.

Hằng năm, tại khu neo trú tàu thuyền các xã Nghĩa An, Nghĩa Phú, nhiều tàu hư hỏng, ngư dân bỏ hoang tàu ngay tại cửa biển. Mặc dù chính quyền đã nhiều lần di dời nhưng xác tàu vẫn “sống” cùng tàu thuyền của bà con làng chài ven biển.

Nguy cơ ở cảng biển ảnh 1

Ba xác tàu cháy nhiều năm qua vẫn “án binh bất động” bên bờ cảng Sa Huỳnh.

Nguy hiểm cho tàu thuyền

Sau chuyến ra khơi đầu năm, ông Võ Chí Hùng, chủ tàu kiêm thuyền trưởng tàu QNg 94442 cập cảng Sa Huỳnh để bán cá. Tay liên tục bẻ lái, ông Hùng nhờ thêm hai bạn thuyền ra phía mũi tàu ra hiệu hỗ trợ để điều khiển tàu vào luồng cảng. Cách mũi tàu hơn 200 m, xác tàu chắn ngang luồng ra vào khiến việc điều khiển tàu cập cảng khó khăn. Vừa quan sát, xoay tay lái, ông Hùng nhìn tay cảnh báo của hai bạn thuyền để điều khiển chính xác đường đi an toàn. Đến cảng từ sáng sớm mất hơn một giờ, ông Hùng cùng thuyền viên mới đưa tàu cập bờ cảng xuống cá cho công ty thu mua.

“Không dám đi thẳng và cũng không dám chạy nhanh được. Lái không cẩn thận là đâm vô mấy cái tàu bỏ hoang đó liền. Lần nào vào cảng cũng lo bấy nhiêu đó thôi. Mệt lắm” - ông Hùng than thở.

Quảng Ngãi hiện có hơn 5.000 tàu thuyền neo trú tại các cảng biển như Sa Huỳnh, Mỹ Á, Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Cổ Lũy… Ngoài tàu thuyền trong tỉnh, các cảng biển còn là nơi neo trú của hàng nghìn tàu thuyền các tỉnh lân cận như Quảng Nam, Bình Định, Phú Yên và nhiều địa phương cả nước. Tàu thuyền neo đậu dày đặc ở các cảng neo trú nên hằng năm nhiều vụ cháy tàu liên hoàn xảy ra khiến nhiều tàu bị hư hại. Bên cạnh đó, mỗi mùa mưa bão, tàu vào bến cảng bị mắc cạn, va đập hư hỏng liên tục. Chi phí tháo dỡ, trục vớt khối tài sản bị cháy, hư hỏng rất cao. Vì vậy, phần lớn chủ tàu chuyển nghề, đi bạn thuyền để mưu sinh. Nhiều tàu bị sóng đánh vỡ, thân, mũi tàu trôi dạt ra giữa luồng ra vào cảng biển. Mảnh vỡ, ván tàu trôi chắn ngang đường ra vào cập cảng các cửa biển, khu neo trú.

Cảng Sa Huỳnh là nơi neo trú, ra vào thường xuyên của hơn 1.000 tàu thuyền của ngư dân Quảng Ngãi và các tỉnh lân cận. Những xác tàu nằm tại cảng từ nhiều năm gây nhiều khó khăn cho những ngư dân khi cập bến vận chuyển hải sản, tiếp nhiên liệu cho tàu ra khơi. Ông Nguyễn Văn Nhỉ, thuyền viên tàu QNg 94364TS, thị xã Đức Phổ cho biết, hàng chục tàu hoang nhiều năm qua không được trục vớt, nằm la liệt trên vùng nước gần bờ.

“Ghe hư, chìm nổi vậy nguy hiểm lắm. Lúc trước tàu vô bị đâm thủng hư ghe. Tàu sắt còn không dám vô nói gì tàu gỗ như tụi tôi” - ông Nhỉ bực bội.

“Tàu mà vào lấy nhiên liệu cũng khổ lắm! Phải canh nước rồi canh né mấy cái xác tàu. Nhiều lúc tàu đông quá lại sợ đụng mấy tàu hoang nên đứng từ ngoài chuyển nhiên liệu từ bờ ra. Muốn vào phải chờ, tìm đường vào neo an toàn. Bà con cũng than thở mà vẫn chưa thấy dời mấy cái tàu hư đó đi chỗ khác” - ngư dân Bùi Văn Sinh nói thêm.

Không chỉ cảng Sa Huỳnh, tại các bến cảng lớn như Tịnh Kỳ, Nghĩa An, Mỹ Á, nhiều tàu thuyền bị cháy, hư hỏng mắc cạn chìm ngay bến neo đậu từ nhiều năm qua. Sau khi bị nạn, hầu hết chủ các tàu trên đều bỏ tàu, không trục vớt. Các xác tàu nằm trong khu neo đậu gây nguy hiểm cho các tàu cập bờ. Nhiều tàu trôi dạt chắn dòng chảy, tuyến giao thông thủy nguy cơ tai nạn cho các phương tiện qua lại. Mỗi ngày, tại các cửa biển, tàu thuyền ra vào, trong khi đó, vùng nước có tàu chìm, mắc cạn, luồng nước chảy mạnh, xiết, gây nguy hiểm cho ngư dân. Thế nhưng cho đến nay cơ quan quản lý vẫn chưa có biện pháp cho tình trạng này. Mặc dù đã có nhiều kiến nghị, yêu cầu giải phóng các xác tàu, thông luồng tuyến cửa biển nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt diểm.

Để tàu không bị va đập với tàu bị hư hỏng, nhiều ngư dân gắn thêm lốp xe cao-su, các vật dụng mềm nhằm bảo vệ tàu. Tại cửa biển Cổ Lũy, cơ quan chức năng khoanh vùng, cảnh báo nguy hiểm tại vị trí các xác tàu giữa sông, luồng nước của tàu thuyền ra vào cảng.

Ông Võ Minh Vương, Phó Chủ tịch UBND thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, chính quyền địa phương đã vận động chủ phương tiện di dời, trục vớt tàu hư hỏng để giải phóng tuyến giao thông thủy. Tuy nhiên, hầu hết chủ tàu bỏ hoang, không thu hồi cải tạo tàu thuyền hỏng nát.

“Muốn di dời hết các tàu hoang thì phải nạo vét, thông luồng cảng làm luôn. Chúng tôi đang triển khai phương án nạo vét thông luồng ra vào cảng cá Sa Huỳnh và đang chờ tỉnh phê duyệt để thực hiện” - Phó Chủ tịch UBND thị xã Đức Phổ khẳng định.

“Nghĩa địa” tàu thuyền tồn tại nhiều năm ở các cảng biển, khu neo trú Quảng Ngãi nhưng ngành chức năng vẫn chưa giải quyết dứt điểm. Nguy cơ đe dọa tính mạng, hư hỏng tài sản của ngư dân sẽ tiếp tục xảy ra.