15 tỉnh, thành phố có ca mắc SXH gia tăng
Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện Việt Nam đã thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát dịch Covid-19. Một số dịch bệnh truyền nhiễm khác, như: SXH, tay chân miệng, sởi… cũng ghi nhận số ca mắc giảm so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, tại một số địa phương số ca mắc SXH đang gia tăng, dịch bạch hầu xuất hiện trở lại và tập trung ở các tỉnh khu vực Tây Nguyên.
Cụ thể, tính từ đầu năm đến giữa tháng 9-2020, nước ta ghi nhận 70.585 ca mắc SXH (giảm 64,8% so cùng kỳ năm 2019). Tuy nhiên, trong ba tuần gần đây, số ca mắc SXH có xu hướng tăng và gần với ngưỡng cảnh báo dịch, tập trung chủ yếu ở 15 tỉnh, thành phố: Bến Tre, Bình Định, Bình Dương, Đồng Nai, Gia Lai, Kon Tum, Khánh Hòa, Bình Thuận, Long An, Phú Yên, Quảng Bình, Tây Ninh, Tiền Giang, TP Hồ Chí Minh và Hà Nội.
Ngoài ra, từ đầu năm 2020 đến nay, cả nước có 198 ca bệnh bạch hầu, chủ yếu là các ca mắc trong tháng 6 và 7-2020, trong đó có 161 ca bệnh không tiêm chủng (chiếm 81,3%) và chỉ có 37 ca bệnh có tiêm chủng. Trong đó, khu vực Tây Nguyên là 172 ca, miền trung 22 ca, miền nam bốn ca. Riêng miền bắc từ năm 2015 đến nay không có ca bệnh bạch hầu.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên lưu ý, những tháng còn lại của năm 2020, đầu năm 2021, tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, đòi hỏi phải có những biện pháp quyết liệt trong phòng, chống dịch. Với những dịch bệnh đã có vaccine phòng bệnh, thì công tác tiêm chủng là đặc biệt quan trọng. Thế nhưng, khi dịch bệnh bạch hầu xảy ra ở các tỉnh khu vực Tây Nguyên vừa qua, qua kiểm tra cho thấy, phần lớn các ca bệnh xảy ra ở “vùng lõm” tiêm chủng. Vì vậy, các địa phương phải tăng cường triển khai hoạt động tiêm chủng, bảo đảm tỷ lệ tiêm chủng đạt 95% trên quy mô xã, phường và bảo đảm an toàn tiêm chủng.
Theo báo cáo ngày 21-9 về tình hình dịch bệnh của Sở Y tế Hà Nội, trong tuần (từ ngày 14 đến 20-9), trên địa bàn thành phố ghi nhận 393 trường hợp mắc SXH, giảm sáu trường hợp so tuần trước đó. Các ca mắc phân bố tại 157 xã, phường, thị trấn. Như vậy, từ đầu năm 2020 đến nay, thành phố đã ghi nhận 2.594 ca mắc SXH, trong đó có hai ca tử vong.
Không được chủ quan
Trước tình hình nhiều dịch bệnh cùng diễn biến phức tạp, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên yêu cầu, cần tiếp tục tập trung vào các biện pháp phòng dịch, tuyệt đối không để dịch chồng dịch, đặc biệt thời tiết mùa đông và mùa xuân tới rất thuận lợi cho một số dịch bệnh phát triển. Ông cũng nhận định, nguy cơ bùng phát dịch tại mỗi khu vực, vùng miền là khác nhau nên cần đánh giá kỹ lưỡng tình hình, yếu tố nguy cơ bùng phát dịch tại từng khu vực, từng thành phố và làm rõ những tồn tại, vướng mắc, nguyên nhân tiềm ẩn bùng phát dịch trong thời gian qua. Trên cơ sở phân tích này sẽ đề xuất các hoạt động, biện pháp trọng tâm trong phòng dịch để nâng cao hiệu quả chống dịch.
Đối với các dịch bệnh có vaccine, công tác tiêm chủng là yếu tố hàng đầu để phòng bệnh. Dịch bạch hầu xảy ra ở một số tỉnh Tây Nguyên, phần lớn các ca bệnh xuất hiện ở “vùng lõm tiêm chủng” nên cần có các biện pháp duy trì tỷ lệ tiêm chủng và nâng cao tỷ lệ này tại đây.
Đề cập công tác tiêm chủng, PGS, TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Vệ sinh dịch tễ Trung ương khẳng định, đối với dịch bạch hầu, công tác tiêm chủng vaccine là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Cần phải bảo đảm tỷ lệ tiêm vaccine hơn 95% ở tất cả các xã, phường trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Với trẻ em dưới 1 tuổi và người lớn chưa tiêm chủng hay không nhớ tiền sử tiêm chủng, cần phải tiêm ba mũi vaccine bạch hầu cơ bản.
Phó Viện trưởng Trần Như Dương cũng lưu ý, để bảo đảm an toàn tiêm chủng vaccine ngừa bạch hầu, đối với nhóm trẻ từ 19 - 48 tháng tuổi, nếu không nhớ hoặc không có bằng chứng về tiêm chủng thì “coi như chưa tiêm” và sẽ phải tiêm hai mũi vaccine DPT cách nhau một tháng. Tiếp tục tiêm mũi 3 cách mũi 2 là sáu tháng trong tiêm chủng thường xuyên, nếu ở thời điểm tiêm mũi 3 trẻ vẫn dưới 48 tháng tuổi. “Không được tiêm vaccine DPT cho trẻ từ 48 tháng tuổi trở lên, vì những tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt có thể gây co giật”, TS Trần Như Dương lưu ý.
