Tết từ tâm

Mùa xuân đang đến! Dẫu cho năm Canh Tý (2020) sắp qua dồn dập dịch bệnh và thiên tai, thời gian vẫn sống động như nhịp đập của trái tim. Tết đang đến rồi. Năm nay nhà nhà sẽ sửa soạn đón Tết Nguyên đán như thế nào nhỉ?

Bỗng nhớ lại thuở bé, thấy bà, mẹ tất bật lo Tết, nào lo gói bánh chưng, nào lo muối dưa hành, nào lo mua măng khô, miến dong, nào làm mứt, gói giò… lo mua đào mua quất, lo quét dọn nhà cửa, lau đồ thờ dọn bát hương sạch sẽ… Vừa làm các cụ lại vừa nói: “Cái Tết thì đến sau lưng/Ông vải thì mừng con cháu thì lo”.

Những năm xưa, ai ai cũng nghĩ Tết là sum họp con cái về bên bố mẹ, các cháu về với ông bà. Không gì vui bằng ăn Tết quê hương! Năm nay đại dịch Covid-19 đang ngăn trở sự sum vầy. Sẽ có nhiều người phải ăn Tết xa quê, nhiều gia đình sẽ có những cuộc sum vầy kiểu Tết online. Vậy Tết có nhạt, Tết có buồn với cả người già và người trẻ? Mâm cỗ cúng Tết, bàn thờ ngày Tết, nếp nghĩ Tết sẽ có còn mãi mãi?

Thế giới ngày Tết rất thực và rất ảo. Hãy tưởng tượng rằng một ngày xuân mới dẫu ở nơi nào trên Trái đất, lòng mình lâng lâng nghĩ đến “tống cựu nghinh tân”. Xua tan đi những nỗi buồn năm cũ, hân hoan mở lòng để đón năm mới với những điều mới mẻ. Trong làn hương bay lên giữa phút Giao thừa (dẫu ở một nơi khác múi giờ) trong mùi thơm của những món ăn truyền thống, ta nghe tiếng ông Hành khiển năm cũ bay đi và ông Hành khiển năm mới nhẹ bước vào nhà. Khi hương khói tan rồi, ta hạ lễ thụ lộc, vị giác của ta được cảm nhận lại những vị ngon từ thời cha ông, vui như ta đang được mời  cỗ Tết ông Công - vị thổ công nơi ta ở. Dẫu xa quê ngàn dặm, trong làn hương khói cúng ông bà ông vải, ta cũng cảm thấy bồi hồi như được gặp lại người thân ruột thịt đã khuất. Vâng, nếu ta có Tết trong tâm, những mâm cỗ Tết chẳng bao giờ buồn, chẳng bao giờ không đầm ấm. Ngày xuân sớm, ta ra cửa xuất hành nếu có gặp bạn bè dẫu khác mầu da, khác tín ngưỡng, ta cũng sẽ tặng bạn một câu chúc năm mới theo đúng phong tục Việt. Có lẽ bạn ta cũng sẽ rất vui vì đã được chia sẻ cảm xúc văn hóa Tết Việt thật thân tình!

Tết Tân Sửu năm nay, tôi muốn có những phút giây tưởng tượng như thế. Giờ đây việc mua sắm Tết cũng đã đơn giản hơn, bánh chưng, mứt, giò, hoa, quả… nơi nào cũng có. Tùy mình mua sắm sao cho vừa mâm bát không thừa thãi hoang phí. Niềm vui Tết đâu phải ở mâm cao cỗ đầy, cũng không vì những lễ nghi cứng nhắc, phù phiếm, xa hoa… Niềm vui Tết chính từ tâm mình. Những nếp nghĩ về Tết, những phong tục Tết vẫn còn nếu Tâm mình còn yêu Tết Nguyên đán thiêng liêng! Giờ đây nhìn hoa đào, hoa mai nở, tôi vẫn xôn xao xúc động cảm thấy như quê hương nghìn năm của tôi đang “cải lão hoàn đồng” trong xuân mới, lòng tôi lại như trẻ thơ đón mừng tuổi ngày mồng Một Tết.