Học bạ “đẹp”

Lại nói chuyện thi, xét vào trường cấp hai.

Không phải ngẫu nhiên, cách đây ba năm, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội quyết định tổ chức lại phương án tuyển sinh vào khối lớp 6 tại các trường THCS chất lượng cao của Hà Nội như: Chuyên Hà Nội - Amsterdam, THCS Cầu Giấy, THCS Chu Văn An… theo hình thức kết hợp cả xét tuyển lẫn kiểm tra. 

Trước đó, các trường này chỉ áp dụng kiểm tra (thi đầu vào) để xét tuyển nhưng sau chủ trương giảm áp lực dạy thêm, học thêm ở cấp tiểu học (TH), các trường THCS chỉ tuyển đầu vào bằng cách xét điểm học bạ và giải thưởng. 

Tuy nhiên, giảm tải trong thi cử chưa thấy đâu, lại xuất hiện “áp lực” giải thưởng! 

Đơn cử như Trường THCS Cầu Giấy, trong một vài năm xét điểm học bạ và giải thưởng, ngoài những học sinh xuất sắc được tuyển chọn từ những kỳ thi học sinh giỏi Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh…, trường vẫn phải tuyển những trường hợp có giải từ các cuộc thi văn, thể, mỹ như cầu lông cấp quận, bơi lội, cờ vua, võ thuật… nếu các thí sinh có đủ điều kiện. Nhưng sau khi vào học, chênh lệch về học lực đã thể hiện rõ giữa các trường hợp này. Các em có học lực trung bình nhưng lại có năng khiếu ở các lĩnh vực khác thì theo học những trường này quả là “đánh vật”, thậm chí nhiều phụ huynh gọi các em là “ngồi nhầm lớp”…

Thế nhưng, khi vẫn còn hình thức xét tuyển, trong đó có khâu tính điểm học bạ “đẹp” thì chất lượng đầu vào của nhiều thí sinh vẫn bị “nghi ngờ”. 

Để thi vào Trường THCS Cầu Giấy, thí sinh phải có tổng điểm kiểm tra định kỳ cuối năm môn Toán, Tiếng Việt đạt 9 - 10 điểm, môn Tiếng Anh từ lớp 3 đến lớp 5 đạt 8 - 10 điểm. Tổng điểm xét tuyển học bạ sẽ là điểm quy đổi của 5 năm học. Nếu học sinh toàn cấp TH có điểm 10 tuyệt đối trong học bạ theo đúng yêu cầu sẽ được cộng thêm 10 điểm với điểm kiểm tra. Chẳng hạn, so đề thi đầu vào luôn được đánh giá là “khó nhằn”, mức cạnh tranh tính đến từng 0,25 điểm như của Trường THCS Cầu Giấy thì số điểm này thật là ưu ái.

Trường THCS Cầu Giấy vừa công bố kết quả tuyển sinh lớp 6 năm học 2020 - 2021. Trong đó, không ít thí sinh có điểm tổng kết học bạ hoàn hảo nhưng điểm ba bài thi Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh rất thấp, có em chỉ đạt 0,75 điểm môn Toán. Và số các em có điểm lẹt đẹt ở mức 2, 3, 4 không hề hiếm. Nhiều phụ huynh nghi ngại, trong cấu trúc đề, kiến thức cơ bản bao giờ cũng chiếm hơn nửa, vậy sao các em thí sinh có điểm 10 ở cấp TH lại không đạt được mức điểm 5?

Như vậy, nên chăng, đối với các trường chất lượng cao, nên bỏ việc tuyển sinh bằng xét học bạ vòng 1 và bỏ cộng điểm học bạ. Bởi điểm này chưa hẳn hoàn toàn phản ánh đúng thực chất của học sinh. Một thí dụ như vừa nêu thôi, đã thấy nếu không có sự điều chỉnh, chấn chỉnh sớm sẽ rất dễ dẫn tới nguy cơ của “bệnh thành tích” bấy lâu trong giáo dục!