Len

Cái hôm Hà Nội vừa có gió nồm, tôi xuống đầm Trấu mua sách, chợt quá chân xuống mạn chợ bờ sông. Định mua ít ngô và chùm bồ kết xanh về phơi trên nong nia cho đỡ nhớ quê, không ngờ tôi đã nhìn thấy cậu Len hàng xóm cũ, nhà ở ngay đầu ngõ làng Vân Hồ. Hắn đang chạy xe chất đầy trấu. Cái lưng của Len cũng hơi gù giống ông Lâm cha hắn.

Tự dưng tôi nhìn theo mãi, rồi tạt vào quán cà-phê vỉa hè nghe hóng về Len. Dễ hơn 50 năm, hồi đó chúng tôi cùng học lớp 1 Trường Vân Hồ. Bố Len kéo xe ba gác chở trấu thuê ở mạn gần Nhà máy xay Lương Yên. Mẹ Len làm nghề đan len thuê. Lúc tôi học lớp 1, cũng đã đan len thuê đến khi vào lớp ba. Hồi đó chỉ dám nhận đan gấu áo len. Bà mẹ Len đan thành thục thân áo, thạo chiết cổ và khâu chân kim cổ áo len. Ông Lâm đi từ sớm đến tối khuya mới về nhà. Mùa mưa, ông hay rủ bố tôi đi câu cá ở mạn đầm Sét. Đi qua chợ Mơ cũng hay mua chai quốc lủi, nhắm với mấy bìa đậu Mơ và cá rô đầm Sét rán vàng.

Ký ức xưa như vừa đánh thức tôi nhớ về những đầm Sét ở mạn Đuôi Cá, ở phía dưới phố Trương Định bây giờ. Bao nhiêu ao chuôm đầm cá, là bấy nhiêu mùa sen nở. Và tôi chợt phát hiện ra bố tôi có cái thú hay đi dưới mưa rào. Có hôm mưa rào đi xuống đầm Sét thì tạnh, ngồi câu cá, nhiều cá đi ăn mưa. Có hôm ông đi trong mưa rào để xuống đầm kéo vó. Cá chép, cá mè, cá rô đầy cái chậu tôn lớn, ăn không hết, mẹ tôi bảo đem cho bố mẹ Len, rồi mang vào làng Vân Hồ cho bà ba Được, bác họ tôi ở đó. Cậu Len hồi nhỏ học kém, hay mượn vở tôi để tối về chép lại bài tập về nhà. Chỉ ít năm sau, ông Lâm ba gác mất do đột quỵ. Nhà bà Len nghèo, hiếm người nên cậu Len ngày ấy nom lơ ngơ, tội lắm! Năm sau, chưa kịp giỗ đầu ông Lâm thì bà mẹ Len cũng ra đi.

Thoắt đã hơn 50 năm, giờ tôi nhìn thấy Len vừa chạy xe chở hàng qua. Không hiểu sao trời lại để Len mãi khó nhọc, cho dù tuổi đã sập chiều.

Bà bán quán cà-phê vỉa hè kể: “Ông Len ấy có ngày chở cả xe dừa xiêm đi bán lẻ, trưa về có khi rải tấm chiếu nằm ngủ ở dưới cây trứng cá kia. Hoa trứng cá nở trắng, rơi đầy người mà không biết gì đâu. Có hôm mưa mà giời thương, mưa cũng không rơi đến mặt”.

Nghe nói Len ở xóm trọ nghèo dưới mạn dốc Phà đen. Hằng ngày vẫn đi nhận chở xi-măng bán lẻ, chở hàng đồ chơi cho dân thợ ảnh chụp ở Công viên Tuổi Trẻ mạn đường Trần Khát Chân. Len chịu khó lắm, kể cũng lạ, cực nhọc thế mà không thấy ốm đau chi. Chỉ sống có một mình, ông Len cũng hay giúp người chạy chợ, chở hàng rong, khi có người mua buôn bán lẻ vật liệu trong mạn khu nhà khá giả ở đầm Trấu. Nhiều nhà neo người còn thuê ông đi mua, chở cây cảnh làm vườn trên tầng thượng. Ông Len biết cả nghề điện nước, ai thuê gì làm nấy, cũng sống được nhờ tài vặt.

Tôi đã mua xong bồ kết xanh, mua xong ngô nếp trắng, nắng đã đứng bóng mà không thấy cậu Len trở về. Bà chủ quán cà-phê vỉa hè xởi lởi bảo: “Chắc gặp khách ở chợ, người gọi đi chở vật liệu thì chả biết giờ nào mới về”. Tôi nán lại, hẹn với mình hôm khác trở lại Đầm Trấu gặp Len, để hỏi thăm.

Lại thấy hình ảnh cái lưng gù gù trong vạt nắng xế.