Phóng viên (PV): Vì sao Hà Lê lại chọn âm nhạc của Trịnh Công Sơn để thực hiện việc làm mới?
Ca sĩ Hà Lê (HL): Từ nhỏ, âm nhạc của Trịnh Công Sơn đã thấm vào tôi, vì ở nhà bà và mẹ thường nghe nhạc Trịnh. Sau này lớn hơn, khi nghe ca sĩ Khánh Ly hát, tôi lại càng bị mê hoặc. Đến khi bước chân vào nghệ thuật, tôi nhận ra âm nhạc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn dù được viết đã rất lâu, và nhiều ca sĩ đã hát, đã để lại dấu ấn nhưng vẫn còn có những khoảng trống để thế hệ sau khai thác, sáng tạo. Vì vậy, tôi đã tìm hiểu và hát nhạc Trịnh theo cách của riêng mình.
PV: Khi đi sâu tìm hiểu cuộc đời âm nhạc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, câu chuyện âm nhạc nào khiến Hà Lê quan tâm?
HL: Tôi đặc biệt quan tâm tới những câu chuyện chung quanh các ca khúc của Trịnh Công Sơn. Ông viết từ những câu chuyện của chính ông, với những người phụ nữ quanh ông. Với tôi, Trịnh Công Sơn không “sáng tác”, những ca khúc của Trịnh là những trang đời của ông, những trang nhật ký tâm hồn ông.
PV: Và đó là chất liệu chính để anh khai thác, và “kể” trong dự án âm nhạc Trịnh đương đại của mình, mà MV “Mưa hồng” là một thí dụ?
HL: Đúng vậy! Trước “Mưa hồng”, tôi đã thực hiện MV “Diễm xưa” cũng muốn kể câu chuyện giữa Trịnh Công Sơn với cô nữ sinh Trường Đồng Khánh (Huế) khi đó là Ngô Thị Bích Diễm. Với “Mưa hồng” cũng là một câu chuyện tình với người đẹp mang tên Dao Ánh. Ca khúc giống như một cuốn nhật ký hằng ngày chứa đựng những ước vọng mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng ấp ủ, muốn gửi đến cho Dao Ánh.
PV: Để kể câu chuyện đó, anh cùng ê-kip của mình đã có nhiều sáng tạo như đổi nhịp 3/4 vốn đã quen thuộc, đưa tiếng đàn bầu, thêm ca từ mới ở đoạn cuối... Ngoài ra trong “Mưa hồng”, anh còn mời ca sĩ Bùi Lan Hương - người vừa đoạt giải Cống hiến 2019 ở hạng mục Nghệ sĩ mới - hát chung?
HL: Khi thực hiện ca khúc này, tôi đã nghĩ phải làm điều gì đó thật mới mẻ nhưng vẫn không xa lạ khỏi khuôn khổ của sự giao thoa truyền thống - đương đại. Sau khi bàn bạc với nhạc sĩ Tùng Acoustic để phối khí lại, tôi đã tìm đến nghệ sĩ đàn bầu Nguyễn Quang Hưng. Mọi người đều biết, đàn bầu mang âm hưởng của Việt Nam với sự réo rắt rất riêng. Tiếng đàn bầu của anh Hưng đã giúp MV “Mưa hồng” có sự tinh tế hơn. Còn việc mời Bùi Lan Hương bởi nhận thấy giọng hát mang phong cách dream pop (nhạc ảo) của Hương có sự ma mị, lạnh lùng cần thiết. Cách hát giữa tôi và Hương giống như những lời đối thoại giữa nhạc sĩ và người yêu của ông vậy.
PV: Giống như nhiều nghệ sĩ khác khi làm mới nhạc Trịnh, Hà Lê cũng đối diện với những ý kiến khen, chê trái chiều. Thậm chí có người bình luận trên các trang mạng rằng anh đang phá nhạc Trịnh. Anh nghĩ sao?
HL: Khi bắt tay với dự án “Trịnh Contemporary” và xác định con đường làm mới nhạc Trịnh, tôi biết sẽ vấp phải những ý kiến trái chiều. Sự thực, khi tôi tung ra “Hạ trắng”, “Diễm xưa” thì có nhiều bình luận trên mạng cho rằng tôi đang phá nhạc Trịnh. Dù có sợ, tôi vẫn phải tiếp tục làm mới theo cách của mình để mở ra cho nhạc Trịnh một con đường khác hơn.
Nói như vậy không có nghĩa là phá bung bét mà phải tôn trọng cái gốc, giữ được tinh thần, cái hồn của bài hát. Qua dự án “Trịnh Contemporary”, tôi muốn đem lại một âm hưởng mới mẻ, nhưng vẫn trong lành từ những lời nhạc, giai điệu bất hủ mà bậc tiền bối để lại. Ngoài góc độ ca sĩ, tôi muốn lan tỏa cảm hứng đương đại trong sáng tạo âm nhạc Trịnh Công Sơn ở vai trò là người kết nối nhiều nghệ sĩ khác, nhiều hình thức nghệ thuật trên cơ sở đồng cảm về tư duy, để tìm tòi thử nghiệm nhạc Trịnh Công Sơn qua những cách biểu đạt khác nhau. Đó có thể là điện ảnh, nhạc kịch, vũ đạo, nhiếp ảnh, thời trang... Bởi tôi nhận thấy, từ khi Trịnh Công Sơn viết ra, thì những ca khúc của ông đã chất chứa trong đó sự mới lạ, khác hẳn với những nhạc sĩ cùng thời. Nói cách khác, ngay từ khi ra đời, nhạc Trịnh đã có tính đương đại. Chỉ có điều, ở thời đó, điều kiện chưa cho phép sự kết hợp giữa các loại hình để âm nhạc của Trịnh được thăng hoa theo những cách khác nhau.
PV: Xin cảm ơn anh về cuộc trò chuyện!
