Thách thức hòa bình tại Colombia

Bộ trưởng Quốc phòng Colombia, ông Guillermo Botero (trong ảnh) vừa phải từ chức do áp lực dư luận cho rằng ông né tránh trách nhiệm trong một vụ không kích của quân đội làm chết dân thường. Việc ông Botero từ chức khiến người dân tiếp tục mất niềm tin vào các lực lượng vũ trang quốc gia Colombia trong bối cảnh đất nước Nam Mỹ này đang hứng chịu các vụ tiến công bạo lực và tội phạm ma túy hoành hành.

Ảnh: COLPRENSA
Ảnh: COLPRENSA

Ngày 7-11 vừa qua, ông Botero đã thông báo từ chức sau cuộc họp với Tổng thống Colombia Ivan Duque. Thông báo của ông Guillermo Botero khẳng định: “Hôm nay, sau cuộc họp với Tổng thống để phân tích tình hình chính trị hiện nay, điều phù hợp nhất mà tôi phải làm lúc này là từ chức Bộ trưởng Quốc phòng”. Tổng thống Duque sau đó cũng cho biết đã chấp thuận đơn từ chức của ông Botero, đồng thời gửi lời cảm ơn đến ông Botero vì “sự cam kết và hy sinh” trong suốt thời gian qua.

Theo Reuters, cựu Bộ trưởng Quốc phòng phải hứng chịu sự chỉ trích của dư luận từ nhiều tháng nay sau những bê bối liên tiếp. Ông bị cáo buộc vì thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh mặc dù đảm nhiệm một trong những vị trí quan trọng nhất trong chính phủ là Bộ trưởng Quốc phòng. Trong khi đó, Colombia vẫn luôn được biết đến là quốc gia đứng trước những thách thức an ninh nghiêm trọng khi có số lượng tội phạm ma túy lớn và táo tợn nhất thế giới, cùng với đó là các cuộc xung đột vũ trang kéo dài. Không chỉ vậy, phe đối lập và các tổ chức xã hội đã kêu gọi tiến hành điều tra trách nhiệm của ông Botero trong việc để tình hình bạo lực leo thang tại tỉnh Cauca ở tây nam Colombia, nơi chuyên trồng cây thuốc phiện, khiến 16 người thiệt mạng hồi tuần trước.

Làn sóng chỉ trích chính trị gia này lên đến đỉnh điểm khi mới đây, một nghị sĩ thuộc phe đối lập cáo buộc ông Botero che giấu cái chết của 14 người, trong đó có tám trẻ em, trong vụ không kích của lực lượng quân đội Colombia nhằm vào một băng đảng buôn bán ma túy. Trước đó, ông Botero thông báo chỉ có chín người thiệt mạng trong vụ việc. Giải thích về cáo buộc trên, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Colombia cho rằng chiến dịch không kích của quân đội là hợp pháp và họ không hề hay biết có trẻ em ở đó. Tuy nhiên, lời bào chữa của ông Botero khiến dư luận càng phẫn nộ hơn khi cho rằng ông đã coi nhẹ mạng sống của người dân.

Ông Guillermo Botero, 71 tuổi, tốt nghiệp cử nhân luật tại Trường đại học Andes, Thủ đô Bogoto (Colombia). Ông từng là một nhà kinh doanh nổi tiếng tại quốc gia này trước khi tham gia chính trường. Ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng tháng 8-2018 khi ông Ivan Duque đắc cử Tổng thống và công bố chính phủ mới. Tuy nhiên, từ khi nắm quyền, ông Botero thường xuyên bị chỉ trích vì các chính sách bị cho là không phù hợp và lạm quyền.

Theo The New York Times, sự ra đi vừa qua của ông Guillermo Botero sẽ khiến chính quyền của Tổng thống Ivan Duque rơi vào tình trạng hỗn loạn và làm suy yếu thêm niềm tin của người dân vào các lực lượng vũ trang quốc gia, trong bối cảnh người dân đang đấu tranh để ngăn chặn bạo lực ở vùng nông thôn của Colombia. Không chỉ vậy, dù Chính phủ Colombia và Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) đã đạt được thỏa thuận hòa giải vào tháng 11-2016, song tiến trình hòa bình ở nước này đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi bạo lực thời gian qua.

Theo đó, tháng 8 vừa qua, ông Ivan Marquez, người từng là thành viên ban lãnh đạo FARC đã công bố một đoạn băng video, trong đó tuyên bố tổ chức lại lực lượng vũ trang của nhóm trên. Ông Marquez cho rằng dưới thời Tổng thống Ivan Duque, hàng trăm cựu thành viên FARC đã bị sát hại và chính phủ đã gây thất vọng trong việc thực thi thỏa thuận hòa bình. Trong khi đó, Chính phủ Colombia quy kết trách nhiệm những vụ sát hại cho phiến quân của Lực lượng giải phóng quốc gia (ELN), cùng các băng nhóm tội phạm và phiến quân nổi loạn trong hàng ngũ FARC.

Những diễn biến vừa qua, đặc biệt là sự ra đi của ông Botero sẽ tiếp tục đặt thêm áp lực đối với chính quyền Tổng thống Ivan Duque, đòi hỏi ông phải có những chính sách hợp lý nhằm ngăn chặn tình trạng bạo lực tại quốc gia này.