Cuộc đua vào “ghế nóng”

Sau khi ông Shinzo Abe từ chức Thủ tướng Nhật Bản vì lý do sức khỏe, việc người nào sẽ thay ông là vấn đề được dư luận và truyền thông thế giới quan tâm. Hiện, nhiều chính trị gia đã bày tỏ ý định ra tranh cử trong cuộc đua vào vị trí Chủ tịch đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản đang diễn ra rất sôi động.

Người dân Nhật Bản theo dõi tin tức về việc ông Shinzo Abe từ chức. Ảnh: KYODO NEWS
Người dân Nhật Bản theo dõi tin tức về việc ông Shinzo Abe từ chức. Ảnh: KYODO NEWS

Theo Reuters, ông Abe từ chức ngày 28-8 vì căn bệnh viêm loét đại tràng và không muốn bệnh tật ảnh hưởng tới công việc. Ngay sau khi thông tin này được công bố, đảng LDP cho biết, sẽ bỏ phiếu bầu chủ tịch mới thay thế ông Abe, dự kiến diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 13 đến 15-9 và người này sẽ lãnh đạo chính phủ trong một năm còn lại của nhiệm kỳ. Hiện, các ứng cử viên tiềm năng đang đẩy mạnh vận động để tìm kiếm sự ủng hộ của các phe phái trong nội bộ LDP trước khi ra tranh cử. Cho đến thời điểm này, ít nhất bốn chính trị gia tuyên bố sẽ tham gia tranh cử chức Chủ tịch đảng LDP, mở đường tới vị trí Thủ tướng Nhật Bản.

Ngày 29-8 vừa qua, Chánh Văn phòng Chính phủ Nhật Bản, ông Yoshihide Suga (72 tuổi) đã có các cuộc gặp với Tổng Thư ký LDP Toshihiro Nikai và Chủ tịch Ủy ban về các vấn đề Quốc hội Hiroshi Moriyama, nhằm bày tỏ ý định ra tranh cử. Ông Suga dù không thuộc phe phái nào trong LDP, song được coi là “cánh tay phải” của Thủ tướng Abe trong suốt hơn tám năm qua. Trước đây, ông Suga từng khẳng định không kế nhiệm ông Abe, song ông đưa ra quyết định trên vì muốn lãnh đạo đất nước vượt qua cuộc khủng hoảng Covid-19 và tình trạng suy thoái kinh tế tồi tệ nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Sau ông Suga, Chủ tịch Ủy ban Nghiên cứu LDP, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Fumio Kishida (63 tuổi) cũng đã có các cuộc gặp riêng rẽ một số thành viên cấp cao trong đảng nhằm vận động ủng hộ trong cuộc bỏ phiếu sắp tới. Ngày 31-8, ông Kishida cũng có cuộc họp với các thành viên cấp cao trong phái của mình và thảo luận về các cam kết tranh cử. Lâu nay, ông được coi là ứng cử viên tiềm năng cho việc kế nhiệm ông Abe. Tuy nhiên, theo nhiều cuộc khảo sát, chính trị gia với phong cách chính trị mềm mỏng, ôn hòa này lại không nhận được sự ủng hộ rộng rãi trong công chúng.

Bên cạnh đó, ông Shigeru Ishiba (63 tuổi), cựu Tổng Thư ký đảng LDP (giai đoạn 2012 - 2014) và cũng là cựu Bộ trưởng Quốc phòng (2007 - 2008) hiện cũng là một ứng cử viên sáng giá. Ông Ishiba từng thua sít sao ông Abe trong cuộc bầu cử lãnh đạo LDP năm 2012. Từ năm 2015, ông Ishiba đã có những mâu thuẫn với nhiều lãnh đạo đảng LDP, trong đó có ông Shinzo Abe. Dù vậy, ông lại nhận được sự ủng hộ của đông đảo cử tri với chính sách khôi phục kinh tế các khu vực. Ngay cả khi ông Abe không từ chức, nhiều người dân Nhật Bản cũng bày tỏ hy vọng ông Ishiba sẽ trở thành Thủ tướng Nhật Bản trong nhiệm kỳ tới.

Ngoài những cái tên kể trên, cựu Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông Seiko Noda cũng đã bày tỏ ý định ra tranh cử. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono, Bộ trưởng Ngoại giao Toshimitsu Motegi, Chủ tịch Ủy ban Chiến lược Bầu cử LDP Hakubun Shimomura và Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi cũng cho biết, đang thảo luận với các đồng minh của mình ở trong đảng về việc liệu có nên ra tranh cử hay không.

Theo một cuộc khảo sát cử tri được tiến hành qua điện thoại trên quy mô toàn quốc trong hai ngày 29 và 30-8 của hãng thông tấn Kyodo News, ông Shigeru Ishiba đang dẫn đầu khi nhận tới 34,3% tỷ lệ ủng hộ. Xếp sau ông là ông Yoshihide Suga với tỷ lệ ủng hộ là 14,3%. Trong khi đó, ông Taro Kono, ông Shinjiro Koizumi và ông Fumio Kishida lần lượt nhận được các con số ủng hộ là 13,6%, 10,1% và 7,5%.

Để trở thành ứng cử viên chức Chủ tịch LDP, mỗi chính trị gia phải nhận được sự ủng hộ của ít nhất 20 nghị sĩ Quốc hội là thành viên LDP. Dự kiến, đảng LDP sẽ tổ chức một phiên họp bất thường của Quốc hội vào ngày 17-9 tới nhằm bầu ra Thủ tướng mới, sau khi cuộc bỏ phiếu chủ tịch của đảng này kết thúc.