Điểm đến thu hút khách
Quảng Ninh, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Nha Trang, Bà Rịa – Vũng Tàu là những địa phương có cảng biển lớn của Việt Nam, được lựa chọn là điểm dừng chân thường xuyên của một số hãng tàu biển quốc tế trong tuyến hành trình du lịch tới các nước trong khu vực. Bộ Giao thông vận tải cho biết, trong 11 tháng năm 2018, tổng lượng hành khách thông qua hệ thống hơn 30 cảng biển của Việt Nam đạt 4,7 triệu lượt, trong đó có gần 828.000 lượt khách quốc tế. Công ty Dịch vụ lữ hành Saigontourist, một trong những công ty du lịch đón nhiều khách tàu biển nhất của Việt Nam cho biết, dự kiến đến hết năm 2018, công ty đón 207 lượt tàu cập các cảng, phục vụ tổng cộng 475.000 lượt du khách cùng thủy thủ đoàn.
Trong những năm qua, hoạt động du lịch đường biển có những bước phát triển mạnh mẽ, lưu lượng khách du lịch tàu biển quốc tế đến Việt Nam ngày càng tăng. Theo kết quả khảo sát của Hiệp hội Du thuyền quốc tế (CLIA), Việt Nam đứng thứ tư trong hệ thống các nước trong khu vực châu Á có số lượt tàu cập cảng nhiều nhất, đứng sau Nhật Bản, Trung Quốc, Thái-lan. Năm 2018, khoảng 500 lượt tàu cập cảng của Việt Nam.
Bên cạnh thị trường của các nước châu Âu, Bắc Mỹ, châu Úc… thì thị trường quan trọng của tàu biển châu Á chính là lượng khách đi nội vùng. Trung bình cứ 10 khách du lịch tàu biển tại châu Á thì có chín khách xuất phát từ châu Á. Ông Nguyễn Quang Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours (Khánh Hòa) cho biết, từ đầu năm 2018 đến nay, công ty đã đón khoảng 10 chuyến tàu biển du lịch quốc tế với khoảng 15.000 khách du lịch đến tham quan Nha Trang. Du khách tới đây sẽ được tham gia các chương trình như tour tham quan thành phố, tour đồng quê kết hợp tham gia lớp học nấu ăn, tour tham quan tuyến đảo, xem múa rối nước hay biểu diễn nghệ thuật…
Vượt qua thách thức
Tuy giàu tiềm năng phát triển nhưng việc khai thác du lịch tàu biển vẫn chưa mang tính đột phá. Tổng cục Du lịch chỉ rõ, lượng khách đến Việt Nam bằng tàu biển thấp hơn nhiều so đường hàng không và đường bộ, chỉ chiếm từ 2-3% tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam. Phó Tổng cục trưởng Du lịch Ngô Hoài Chung thừa nhận, trước đến nay, ngành Du lịch chủ yếu quảng bá khách đường hàng không và đường bộ chứ chưa chú trọng thị trường du lịch tàu biển. Đây là khoảng trống trong chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng, quảng bá xúc tiến, thu hút nguồn lực đầu tư, kìm hãm sự phát triển của loại hình du lịch này.
Hiện nay, các tàu khách đến Việt Nam ngày càng lớn, đòi hỏi cơ sở hạ tầng, năng lực tiếp đón tại cảng biển cũng như điểm đến ngày một nâng cao. Phát triển hệ thống cảng biển, xây dựng cảng tàu biển chuyên biệt đón khách du lịch, thu hút đầu tư xây dựng bến du thuyền đẳng cấp quốc tế, xây dựng hệ thống logistics trong và ngoài cảng (như phòng chờ, khu vực giải quyết thủ tục xuất nhập cảnh, trung tâm mua sắm, quầy thông tin, kho hàng, bãi đậu xe…) cần được đầu tư hơn nữa. Ông James Ngui, Giám đốc Vận hành cảng khu vực Đông - Nam Á của hãng tàu Royal Caribbean Cruises đề xuất, hiện nay Việt Nam đã có cảng riêng cho hàng hóa nhưng để phát triển tốt hơn trong dài hạn thì cần có cảng riêng biệt có sức chứa lớn.
Còn theo Thuyền trưởng Gerry Larsson Fedde, Phó Chủ tịch điều hành Hàng hải thuộc Tập đoàn Costa Asia, trong ba năm qua, tàu của tập đoàn này đã tăng số lần cập cảng Việt Nam thêm gần 200%. “Tuy nhiên, Việt Nam cần đầu tư nhiều cho các dịch vụ ven bờ, nâng cao chất lượng để cung cấp sản phẩm có cùng tiêu chuẩn và giá trị với sản phẩm trên tàu cho khách hàng của chúng tôi”, ông Fedde nói. Trong đó, Việt Nam cần cung cấp thêm các dịch vụ tiện ích phục vụ nhu cầu vui chơi, mua sắm, giải trí, ăn uống... ngay tại cảng cũng như làm phong phú hơn các sản phẩm du lịch, tuyến du lịch dành cho khách tàu biển và thủy thủ đoàn.
