Vạch áo cho người xem lưng

Tổng thống Pháp E.Macron vừa có những bình luận làm “dậy sóng” dư luận trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Trả lời phỏng vấn tạp chí The Economist, ông Macron nói rằng NATO hiện rơi vào tình trạng “chết lâm sàng”, còn châu Âu có thể biến mất khỏi bản đồ địa chính trị thế giới nếu không sớm thay đổi nhận thức.

Biếm họa của HASSAN BLEIBEL
Biếm họa của HASSAN BLEIBEL

Nhà lãnh đạo Pháp phân tích, nguyên nhân chính khiến NATO “bị tê liệt” là sự thiếu phối hợp trong những quyết định chiến lược giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu. Trong khi đó, một số thành viên lại tự ý hành động, cả những việc có thể gây nguy hại cho lợi ích của đồng minh. Ông Macron nêu đích danh: Mỹ đã phát đi tín hiệu quay lưng, khi Tổng thống Donald Trump đột ngột rút quân khỏi đông bắc Syria mà chẳng hề tham vấn đồng minh. Việc này không chỉ tạo “lỗ hổng an ninh” cho phiến quân có thể lợi dụng, mà còn dọn đường để một thành viên NATO khác là Thổ Nhĩ Kỳ đơn phương mở chiến dịch quân sự xuyên biên giới nhằm vào lực lượng người Kurd ở Syria.

Trước những bước đi phớt lờ đồng minh như vậy, mà lại không có phản ứng gì, chẳng khác nào NATO đã rơi vào “tình trạng hôn mê”. Theo Tổng thống Pháp, đã đến lúc châu Âu nên dừng việc hành động trong tâm thế “cấp dưới” của Mỹ, nhanh chóng “khôi phục chủ quyền quân sự”. Ông Macron cho rằng, Liên hiệp châu Âu (EU) nên hành động như một “siêu cường” với sức mạnh chiến lược; và việc cần bắt đầu ngay đó là mở lại các cuộc đối thoại, khôi phục quan hệ với Nga.

Bình luận có phần thẳng thắn và mạnh mẽ của Tổng thống Pháp tất nhiên không tránh được chỉ trích từ các đồng minh. Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenburg khẳng định liên minh quân sự xuyên đại dương vẫn mạnh mẽ. Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh, Mỹ và châu Âu chưa bao giờ không phối hợp tốt và hai bên vẫn duy trì mối quan hệ đối tác chiến lược… Chỉ Thủ tướng Đức Angela Merkel, một đồng minh thân cận của Tổng thống Macron, thì nhẹ nhàng hơn khi nói rằng nhận định của đồng nghiệp Pháp là “không phù hợp”.

Với các lãnh đạo phương Tây, bình luận của Tổng thống Pháp chẳng khác nào “vạch áo cho người xem lưng”. Song, những đánh giá thẳng thắn này ít nhiều cũng đưa ra hình ảnh tương đối toàn diện và chính xác về thực trạng, góp tiếng nói cảnh tỉnh về sự chia rẽ của NATO, trước thềm Hội nghị cấp cao của liên minh quân sự này tháng 12 tới.