“Phát súng” khơi mào

Sau phán quyết bất lợi của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dành cho Tập đoàn sản xuất máy bay Airbus của Liên hiệp châu Âu (EU), Chính phủ Mỹ ngày 2-12 tuyên bố sẽ xem xét khả năng nâng thuế đối với các sản phẩm của châu Âu và áp thuế đối với nhiều mặt hàng khác.

Biếm họa của PARESH NATH
Biếm họa của PARESH NATH

Phán quyết của WTO tuyên bố, EU đã không rút mọi biện pháp trợ giá cho nhà sản xuất máy bay Airbus và kể từ tháng 10 vừa qua, khi WTO đưa ra một phán quyết tương tự, thì đến nay Airbus vẫn nhận được những sự trợ giúp của EU, cụ thể là hai mẫu máy bay A380 và A350. Phản ứng về phán quyết mới nhất của WTO, EU đưa ra lập luận A380 nay đã bị ngừng tiếp thị và sẽ ngừng sản xuất nên những thiệt hại mà mẫu này gây ra cho Boeing là “ngắn hạn”. Ngoài ra, A380 hiện không còn được Airbus tiếp thị nên không gây tổn hại doanh thu cho Boeing.

Tuy nhiên, Mỹ vẫn quyết định xem xét áp các mức thuế đối với hàng hóa EU như một biện pháp giải quyết tranh chấp song phương liên quan những cáo buộc trợ giá trái phép cho Airbus - đối thủ của Tập đoàn Boeing (Mỹ). Washington cho rằng, phải tới giữa năm 2021, khi mẫu A380 chính thức bị dừng sản xuất thì mới thật sự không còn gây thiệt hại thị phần cho Boeing.

Tranh chấp giữa Mỹ và EU liên quan các cáo buộc trợ giá hàng tỷ USD cho các nhà sản xuất máy bay hàng đầu của hai bên là Airbus và Boeing đã kéo dài 15 năm qua. Sau phán quyết của WTO hồi tháng 10, Washington đã áp thuế với các mặt hàng của EU, trong đó bao gồm hầu hết các máy bay của Airbus và những sản phẩm như phô-mai, dầu olive, rượu whisky. WTO chấp nhận mức trần thuế 7,5 tỷ USD mà Mỹ được phép áp lên EU, dựa trên mức thiệt hại kinh tế mà Boeing phải chịu khi EU trợ giá cho Airbus.

Mặc dù WTO cũng có sự điều chỉnh tổng giá trị thiệt hại mà hãng Boeing phải gánh chịu khi mẫu Airbus A380 được EU trợ giá, giúp hạ mức trần thuế từ 7,5 tỷ USD xuống còn 5,5 tỷ USD, song theo các chuyên gia kinh tế, điều này chẳng giúp ngăn chặn nguy cơ nổ ra một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU. Việc Washington xem xét khả năng nâng thuế đối với các sản phẩm của EU sẽ trở thành “phát súng” khơi mào cho cuộc chiến này, khiến quan hệ hai bờ Đại Tây Dương càng thêm căng thẳng.