Giám đốc điều hành của Save the Children, bà I.Ashing cho rằng, dịch Covid-19 là “trường hợp khẩn cấp về giáo dục” lớn nhất từ trước đến nay. Riêng ở Uganda, hơn 13 triệu trẻ em đã phải nghỉ học kể từ tháng 3-2020 đến nay. Trong khi đó, thống kê của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa LHQ (UNESCO) cũng cho thấy, ở giai đoạn cao điểm của dịch, 188 quốc gia trên thế giới đã phải đóng cửa trường học các cấp, ảnh hưởng đến 91,3% số học sinh, sinh viên. Tổng số học sinh, sinh viên bị ảnh hưởng là gần 1,6 tỷ người trên toàn cầu.
Trước thực trạng nêu trên, các chuyên gia lo ngại rằng khoảng cách bất bình đẳng giữa học sinh có điều kiện và học sinh nghèo, vốn tồn tại trong các hệ thống giáo dục, ngày càng bị nới rộng do việc đóng cửa trường học trên toàn thế giới. Bởi vì, học sinh trong gia đình có thu nhập thấp gặp bất lợi hơn so các bạn đồng lứa có điều kiện trong việc tiếp cận giáo dục trực tuyến. UNESCO cho biết, ở các nước nghèo như Mali, Niger và Nam Sudan, ba quốc gia với tỷ lệ học sinh nữ nhập học và tốt nghiệp thấp nhất thế giới, khi trường học tạm dừng hoạt động khiến hơn bốn triệu học sinh nữ thất học. Nhiều người lo ngại rằng khủng hoảng sẽ xảy ra như hồi dịch Ebola năm 2015, khi số lượng bé gái tại Sierra Leone bị bạo hành và lạm dụng tăng cao trong thời gian trường học đóng cửa.
Một thách thức lớn đặt ra cho các quốc gia nghèo hiện nay là kinh phí để đưa trẻ em trở lại trường học hoặc tiếp cận giáo dục trực tuyến đang là “bài toán nan giải”. Theo tổ chức Save the Children, kinh phí để đưa trẻ em đi học trở lại vào khoảng 370 USD cho mỗi học sinh. Trong một nghiên cứu vừa công bố, tổ chức này cho biết, riêng tại ba quốc gia Uganda, Syria và Yemen, tổng chi phí cho 136 triệu trẻ em bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 ước tính là 50 tỷ USD.
Trong bối cảnh trên, cộng đồng quốc tế, các chính phủ ngoài nhiệm vụ ngăn chặn Covid-19 lây lan, phục hồi kinh tế, cần chú trọng một nhiệm vụ khẩn cấp khác là chống thất học, sớm đưa trẻ em trở lại trường học.
