Giậu đổ bìm leo

Quyết định vừa được Tổng Chưởng lý Israel Avichai Mandelblit công bố về truy tố Thủ tướng sắp mãn nhiệm Benjamin Netanyahu ngay lập tức khiến chính trường nước này vốn đang bế tắc lại rơi vào tình cảnh rối ren. Trong khi đó, nguy cơ Israel phải tổ chức cuộc tổng tuyển cử thứ ba chỉ trong một năm qua vẫn “treo lơ lửng”.

Biếm họa của PATRICK CHAPPATTE
Biếm họa của PATRICK CHAPPATTE

Theo thông báo của lãnh đạo Bộ Tư pháp Israel, Thủ tướng Netanyahu bị truy tố với các cáo buộc nhận hối lộ, gian lận và lạm dụng tín nhiệm, liên quan các bê bối trong ba vụ án tham nhũng. Ông Netanyahu phủ nhận các cáo buộc, cho rằng mình là nạn nhân của “cuộc săn phù thủy chính trị”, hay “âm mưu đảo chính” của các thế lực đối địch.

Theo luật, Thủ tướng Netanyahu không có nghĩa vụ phải từ chức vì quyết định truy tố ông, và đây cũng là hành động pháp lý đầu tiên trong lịch sử Israel chống lại một thủ tướng còn tại vị. Ông Netanyahu cũng có quyền yêu cầu Quốc hội cấp quyền miễn trừ truy tố. Song, sức ép chính trị chắc chắn gia tăng, thách thức vị thế lãnh đạo của ông Netanyahu trong đảng Likud.

Đáng chú ý, thông báo truy tố Thủ tướng Netanyahu được đưa ra trong bối cảnh chính trường Israel đang trong “tình huống xấu chưa từng có”. Trước đó, lãnh đạo đảng Xanh - Trắng, ông Benny Gantz buộc phải từ bỏ cơ hội đứng ra lập chính phủ mới, chỉ bốn tuần sau khi lãnh đạo đảng Likud là Thủ tướng Netanyahu cũng thất bại trong nỗ lực tương tự. Đã trải qua hai cuộc bầu cử trong năm 2019, mà Israel vẫn chưa có được bộ máy điều hành đất nước mới. Nguy cơ phải tổ chức bầu cử một lần nữa lại cận kề, nếu trong thời hạn 21 ngày Quốc hội Israel cũng không thể đề cử người mới.

Trong khi đó, “món quà” mà Mỹ vừa trao tặng Israel lại cũng chẳng mấy ngọt ngào, cho dù chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đảo ngược cả quan điểm đối ngoại mà Washington duy trì hơn 40 năm qua, với nhận định rằng hoạt động xây khu định cư Do thái ở khu Bờ Tây là “không phải không hợp pháp”. Chưa kịp hưởng lợi từ động thái hỗ trợ của đồng minh, Israel đã phải hứng chịu “búa rìu”, khi dư luận quốc tế khơi lại những chỉ trích gay gắt nhằm vào chính sách chiếm đóng của Tel Aviv.

Rõ là cảnh “giậu đổ bìm leo”, bởi chưa giải quyết được khó khăn này, Israel lại phải ứng phó thách thức khác.