Theo Văn phòng của Bộ trưởng McKenna, số rác thải này sẽ được xử lý để đáp ứng các yêu cầu về an toàn và y tế của Canada, và sẽ được tiêu hủy vào cuối mùa hè này. Toàn bộ chi phí liên quan công tác chuẩn bị, vận chuyển và tiêu hủy rác sẽ do Chính phủ Canada đảm nhiệm.
Thông báo trên của Bộ trưởng McKenna được đưa ra vài giờ sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ra lệnh cho chính phủ nước này thuê một công ty vận tải tư nhân để đưa các container rác vào vùng lãnh hải của Canada. Ngày 23-4, ông Duterte cảnh báo nếu Canada không đưa hàng tấn rác thải trở về nước, ông sẽ “tuyên chiến” và chuyển ngược các container rác này về Canada.
Trong hai năm 2013 và 2014, một công ty của Canada đã chuyển tới Philippines 103 container rác điện tử và rác sinh hoạt. Những container rác này, được nhập khẩu vào Philippines dưới “nhãn” nhựa để tái chế, đã mục nát tại một cảng gần Manila trong gần sáu năm qua. Việc rác thải được “tuồn” lậu vào Philippines là nguyên nhân đầu tiên khiến Tổng thống Duterte “nóng mắt”, và đến khi Philippines buộc phải tiêu hủy 34 chiếc trong số container nói trên bất chấp sự phản đối của nhiều quan chức địa phương và các tổ chức môi trường, vấn đề đã trở nên nghiêm trọng.
Nếu phía Canada tuân thủ đúng cam kết như đã hứa với Chính phủ Philippines, rằng trước hạn chót (ngày 15-5) sẽ nhanh chóng vận chuyển và xử lý các container rác này thì đâu đến nỗi gây căng thẳng ngoại giao giữa hai nước, đến mức Manila phải triệu Đại sứ và Tổng Lãnh sự của Philippines tại Canada về nước. Trong bối cảnh tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải đang ảnh hưởng nghiêm trọng môi trường thế giới, đồng thời không ít chuyên gia cảnh báo Đông - Nam Á đang trở thành điểm tập kết rác thải từ những nước phát triển, thì chính sự lần lữa, thiếu dứt khoát của Ottawa trong việc giải quyết các container rác đã khiến “chuyện bé xé ra to”, không còn là việc riêng giữa Philippines và Canada mà liên quan cả thái độ và trách nhiệm xử lý rác thải của các nước lớn.
