Vũ “nhôm” liên quan gì đến DongABank?

Ngày 4-4, cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị truy tố ông Trần Phương Bình (nguyên Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng Ngân hàng TMCP Đông Á) cùng 20 đồng phạm trong vụ án “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank).

Khách hàng giao dịch đầu năm.
Khách hàng giao dịch đầu năm.

Gây thiệt hại hơn 3.405 tỷ đồng

Theo đó, ông Trần Phương Bình và bà Nguyễn Thị Kim Xuyến (nguyên Phó Tổng Giám đốc DongABank) bị đề nghị truy tố hai tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Ngoài ra, 19 bị can còn lại có nguyên Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Ngọc Vân và các nguyên Giám đốc Sở giao dịch của DongABank bị đề nghị truy tố tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo kết luận điều tra, ông Bình đã tổ chức, chỉ đạo các hoạt động ngân quỹ và đầu tư tại DongABank, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản gây thiệt hại cho ngân hàng này hơn 3.405 tỷ đồng, bao gồm 1.160 tỷ đồng trong việc ông Bình mua hơn 74.000 cổ phần DongABank; 437 tỷ đồng và 650 lượng vàng chi lãi ngoài; hơn 24 triệu USD và hơn 15.000 lượng vàng trong việc kinh doanh ngoại hối và kinh doanh vàng tài khoản trái phép.

Liên quan đến vụ án này, ông Bình đã dùng gần 65 tỷ đồng để tất toán cho khoản vay của Nguyễn Hồng Ánh, nguyên cán bộ điều tra Công an TP Hồ Chí Minh (ông Ánh cũng bị đề nghị truy tố). Cơ quan điều tra xác định hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng của ông Bình là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DongABank tại thời điểm ngày 31-12-2015 lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm (-) 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thật chỉ còn 47.011 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, bà Xuyến đã sử dụng Công ty TNHH TMTP Sao Việt Nam, Công ty TNHH Ninh Thịnh và năm cá nhân lập hồ sơ rút 467 tỷ đồng của DongABank để ông Bình mua cổ phần của DongABank. Sau đó, ông Bình chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ chi hơn 475 tỷ đồng để tất toán các khoản vay này, xuất quỹ chi sai nguyên tắc hơn 10 tỷ đồng. Trong vụ này, bà Xuyến còn chiếm đoạt của DongABank 40 tỷ đồng trong việc DongABank cho Cao Ngọc Huy vay 270 tỷ đồng. Cơ quan điều tra xác định bà Xuyến là đồng phạm với ông Bình chiếm đoạt 467 tỷ đồng của DongABank.

Cơ quan điều tra còn phát hiện, bà Xuyến cũng xuất khẩu và kinh doanh vàng tài khoản trái phép, chi lãi suất ngoài sai nguyên tắc gây thiệt hại cho DongABank hơn 1.000 tỷ đồng; phải chịu trách nhiệm về số tiền 40 tỷ đồng và 1.574 tỷ đồng.

Vũ “nhôm” góp vốn thế nào tại DongABank?

Theo kết luận điều tra, trong sai phạm của ông Bình có việc ông Bình đã xuất quỹ sai nguyên tắc, chi 200 tỷ đồng cho Phan Văn Anh Vũ (còn gọi là Vũ “nhôm”, người đại diện theo pháp luật của Công ty CP xây dựng Bắc Nam 79) để ông Vũ mua cổ phần của DongABank.

Cụ thể, năm 2013, làm ăn sa sút, thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền và vàng trong kho quỹ. Ông Bình mong muốn có doanh nghiệp tiềm lực về tài chính, quan hệ để đầu tư vào DongABank. Do vậy, ông Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ của DongABank từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014 để thu hút vốn đầu tư và trang trải, xử lý khó khăn; đồng thời, nâng thương hiệu và vị thế, ảnh hưởng của DongABank.

Thực hiện chủ trương trên, cuối năm 2013, ông Bình và ông Vũ đã bàn bạc thống nhất rằng, Vũ sẽ mua 60 triệu cổ phần của DongABank với giá 600 tỷ đồng để Vũ trở thành cổ đông lớn và có quyền chi phối hoạt động DongABank.

Ngay sau đó, ông Vũ thế chấp lô đất rộng 220 ha tại TP Đà Nẵng để vay 400 tỷ đồng của DongABank . Còn lại 200 tỷ đồng, Vũ chỉ ký khống chứng từ nộp tiền và DongABank đã xuất quỹ chi 200 tỷ đồng cho Vũ để mua cổ phần.

Từ 400 tỷ đồng vay của DongABank và 200 tỷ đồng được DongABank xuất quỹ khống trên, Vũ “nhôm” được coi là đã bỏ ra 600 tỷ đồng để mua 60 triệu cổ phần của DongABank.

Sau thời gian, năm 2014, DongABank bất ngờ tăng vốn điều lệ, tuy nhiên không thành nên ông Bình đã chỉ đạo chuyển trả cho Công ty CP Bắc Nam 79 số tiền nộp mua cổ phần, kèm theo cả tiền lãi nữa là 609 tỷ đồng.

Sau khi được DongABank trả lại tiền, ông Vũ đã dùng 500 tỷ đồng để mua lại 50 triệu cổ phần của bốn cổ đông khác, còn 100 tỷ đồng Vũ tiêu xài hết, đến nay DongABank không thu hồi được.

Tại cơ quan điều tra, lúc đầu Vũ khai, có bàn bạc với ông Bình và hợp tác với nhau, nếu lỗ thì ông Bình chịu, còn lãi thì tính toán sau.

Vũ “nhôm” thừa nhận nguồn tiền 600 tỷ đồng mua cổ phần DongABank là từ 400 tỷ đồng vay của chính ngân hàng này và 200 tỷ đồng ký khống. Tuy nhiên, sau đó, ông Vũ thay đổi lời khai, không thừa nhận có bàn bạc hợp tác đầu tư với ông Bình để mua cổ phần DongABank. Ông Vũ khai mua cổ phần DongABank cho Bình, Vũ ký khống chứng từ và mua 500 tỷ đồng tiền cổ phần là do chỉ đạo của ông Bình.

Theo cơ quan điều tra, ông Vũ nhận thức rõ, ông Bình chỉ là một cổ đông được giao nhiệm vụ điều hành DongABank. Việc ông Vũ ký chứng từ khống nộp tiền tại ngân hàng là vi phạm pháp luật, nhưng vì động cơ vụ lợi nên Vũ vẫn thực hiện.