Ngay sau kỳ báo cáo kết quả kinh doanh chín tháng năm 2019, hoạt động NH xuất hiện những tín hiệu mới về tổng thể và riêng lẻ, hứa hẹn nối tiếp một năm khả quan về lợi nhuận của ngành NH. Báo cáo kết quả kinh doanh chín tháng của các NHTM cho thấy, phần lớn các thành viên đều có kết quả khả quan, một số thành viên thậm chí đã vượt mục tiêu lợi nhuận cho cả năm 2019. Đơn cử, Saigonbank ghi nhận lợi nhuận trước thuế 220 tỷ đồng trong chín tháng, tăng trưởng 81% so cùng kỳ năm 2018. Với kết quả này, Saigonbank đã hoàn thành vượt 25,7% kế hoạch lợi nhuận cho cả năm 2019 (175 tỷ đồng). Tương tự, Eximbank qua chín tháng đã đạt lợi nhuận trước thuế hơn 1.102 tỷ đồng, vượt 2,3% kế hoạch lợi nhuận năm 2019, trong đó NH đã cắt giảm mạnh tới 69% chi phí dự phòng so cùng kỳ.
Nhiều NHTM khác gần chạm mốc mục tiêu từ 85 - 94% kế hoạch lợi nhuận cả năm như: Sacombank, VietinBank, Vietcombank, Agribank, LienVietPostBank, VietBank… Điển hình, chín tháng, Sacombank ghi nhận lợi nhuận trước thuế 2.491 tỷ đồng, tăng trưởng tới 89,5% so cùng kỳ năm trước. Với kết quả này, Sacombank đã hoàn thành 94% kế hoạch lợi nhuận năm (2.650 tỷ đồng). Theo thống kê, Sacombank là một trong những NH có lợi nhuận tăng trưởng mạnh nhất hệ thống, xét tới thời điểm hiện tại.
VietinBank cũng đang tiến đến rất gần đích khi hoàn thành 89% kế hoạch năm chỉ trong chín tháng. Cụ thể, sau ba quý, NH này ghi nhận lợi nhuận trước thuế 8.456 tỷ đồng, tăng trưởng 11,3% so cùng kỳ. Về cơ bản, hoạt động tín dụng vẫn đóng vai trò “xương sống” khi mang về cho NH khoản lãi hơn 24.500 tỷ đồng, tăng trưởng 12% so cùng kỳ và chiếm tới 81,8% tổng thu nhập hoạt động. Ngoài ra, hoạt động dịch vụ và kinh doanh ngoại hối cũng có đóng góp đáng kể trong tổng thu nhập của NH này.
Kết thúc quý III, lợi nhuận trước thuế lũy kế của LienVietPostBank ghi nhận 1.636 tỷ đồng, bằng 161% so cùng kỳ năm 2018, hoàn thành 86% mục tiêu kế hoạch năm 2019. Vietcombank cũng đạt 17.600 tỷ đồng lợi nhuận hợp nhất trước thuế, tăng gần 51% so cùng kỳ năm 2018 và đạt 85,8% kế hoạch năm.
Kết quả tăng trưởng tốt trong chín tháng năm 2019 của các TCTD đã xóa tan quan ngại về khả năng phân hóa sâu hoặc giảm tăng trưởng lợi nhuận của ngành NH do room tín dụng ở nhiều tổ chức đã gần cạn và chi phí vốn tăng. Dự báo mùa bội thu của các NH trong niên độ tài chính 2019 đang rất gần. Thực tế, nếu so sánh các năm trước, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trong chín tháng của các NH đã có phần chậm lại. Tuy nhiên, nhờ các biện pháp tái cơ cấu danh mục cho vay, đẩy mạnh nguồn thu từ dịch vụ, trong đó có bán bảo hiểm nhân thọ đã mang lại cho các NH khoản lãi không nhỏ. Mặt khác, sau nhiều năm hy sinh lợi nhuận để trích lập dự phòng, hiện một số NH xử lý được các khoản nợ xấu, góp phần hoàn nhập dự phòng giúp lợi nhuận tăng trưởng tốt hơn.
Theo lãnh đạo nhiều NHTM, quý IV thường là quý kinh doanh sôi động nhất trong năm của các NH. Do đó, nhiều NH sẽ nắm bắt cơ hội này để vượt mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận.
Viện trưởng Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh Võ Trí Thành đánh giá, lợi nhuận ngành NH dần cải thiện trong bối cảnh kinh tế tăng trưởng, nhất là sau giai đoạn ngành đẩy mạnh tái cơ cấu. Tuy nhiên, nợ xấu đang có dấu hiệu gia tăng trong quý III và sang quý IV khi các NH đẩy mạnh cho vay, rủi ro về nợ xấu tăng cao vẫn luôn rình rập. Do đó, kết quả lợi nhuận năm nay sẽ có sự phân hóa rõ rệt giữa các NH. Quản trị rủi ro hiệu quả cũng là một trong những điều kiện tiên quyết để hệ thống NH Việt Nam phát triển vững vàng hơn trong quá trình hội nhập thế giới. NH sẽ chuyển dần trọng tâm từ hoạt động cho vay sang tư vấn và làm dịch vụ, tập trung vào kinh doanh bền vững thay vì tối đa hóa lợi nhuận bằng mọi giá.
Cùng quan điểm nêu trên, TS Bùi Quang Tín, chuyên gia tài chính - NH thì phân tích, sự phân hóa lợi nhuận hiện nay là do mỗi NH có sự chuẩn bị khác nhau từ nhiều năm trước, đặc biệt trong bối cảnh chịu sự ảnh hưởng bởi hạn mức tín dụng, tức là vẫn phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động tín dụng, bên cạnh yêu cầu đáp ứng các tiêu chí an toàn vốn của chuẩn Basel II. Dù vậy, có một điểm tích cực dễ nhận thấy là các NH đã đa dạng hóa nguồn thu bằng cách đẩy mạnh hoạt động dịch vụ để bù lại cho tăng trưởng từ hoạt động tín dụng. Ngoài ra, chi phí hoạt động còn nhiều dư địa cải thiện và chi phí tín dụng được kiểm soát tốt nhờ chất lượng tài sản chưa có dấu hiệu yếu đi. Do đó, lợi nhuận nhóm NH vẫn sẽ tăng trưởng khá tốt trong năm 2019, bảo đảm mục tiêu của từng NH. Mặt bằng định giá P/B nhìn chung khá ổn định trong năm 2019, nên trong điều kiện các yếu tố vĩ mô được duy trì ổn định, NH nào có kết quả kinh doanh tốt và bền vững sẽ là cơ hội đầu tư tốt trong giai đoạn sắp tới. Lợi nhuận của các NH sẽ có sự phân hóa về tốc độ tăng trưởng, các NH với chất lượng tài sản tốt và khả năng sinh lời cao sẽ có tốc độ tăng trưởng mạnh hơn.
