Tại một hội nghị về đầu tư được tổ chức ở TP Hồ Chí Minh mới đây, TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Nghiên cứu và quản lý kinh tế T.Ư (CIEM) cho biết, dưới góc nhìn thị trường (TT) thì Việt Nam hiện đang đứng thứ 8 về độ hấp dẫn đầu tư trong tốp 20 nền kinh tế thế giới (thứ hạng này đã tăng tới 15 bậc so năm 2018) theo xếp hạng của News & World Report. Dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tương lai. Nguyên nhân là do Việt Nam có một TT rộng lớn khi đã có tới 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương với các nền kinh tế trên thế giới. Các FTA này cùng với những cải cách về thể chế, môi trường kinh doanh, đầu tư sẽ là động lực giúp Việt Nam thu hút đầu tư vào những ngành như: hỗ trợ tiêu dùng như: phân phối bán lẻ, du lịch...; hỗ trợ mạng sản xuất, chuỗi giá trị như: dịch vụ hỗ trợ công nghiệp, logistics...; lĩnh vực mới nổi như: kinh tế xanh, kinh tế đa nền tảng, e-commerce, fintech…
Ông Võ Trí Thành phân tích, ngoài các FTA kể trên, những yếu tố thu hút đầu tư còn do Việt Nam có vị trí địa chính trị, địa kinh tế quan trọng trong một khu vực năng động và gắn kết với chuỗi giá trị toàn cầu. Dân số trẻ cùng với chi phí lao động còn tương đối cạnh tranh. TT trong nước mở rộng cùng tầng lớp trung lưu đang tăng lên… Sự chuyển hướng đầu tư cộng với tác động từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc và những cam kết ổn định, tiếp tục cải cách, hội nhập là những yếu tố thuận lợi giúp Việt Nam ngày càng hấp dẫn với giới đầu tư.
Đánh giá về cơ hội đầu tư vào Việt Nam trong tương lai dưới góc nhìn của một chuyên gia tài chính, bà Stephanie Betant (Ngân hàng Hồng Công Thượng Hải - HSBC) cũng cho rằng, thị trường trái phiếu (TTTP) của Việt Nam đã có nhiều bước phát triển trong thời gian gần đây như mở rộng kỳ hạn từ 1- 3 năm sang 5 năm. Ước tính TTTP Việt Nam hiện chiếm khoảng 8,6% GDP, ngang với TT của Philippines trong khi đáng lẽ Việt Nam phải ngang với Thái-lan hay Malaysia do có nền kinh tế phát triển tương đương hai quốc gia này. Trong thời gian tới, TTTP Việt Nam sẽ phát triển mạnh và hấp dẫn được các nhà đầu tư (NĐT) quốc tế nếu giải quyết được các vấn đề còn vướng mắc như: đơn giản hóa các thủ tục, minh bạch hóa thông tin.
Phân tích thêm về những tiềm năng phát triển bất động sản (BĐS) tại Việt Nam dựa trên những yếu tố tăng trưởng kinh tế, ông Michael Paul Piro, Giám đốc điều hành Indochina Capital Corporation cho rằng, đáng chú ý là tiềm năng về phát triển BĐS trong những năm tới sẽ tập trung vào phân khúc TT nghỉ dưỡng, nhà ở cao cấp, TT công nghiệp và hậu cần do sự phát triển của cơ sở hạ tầng và hàng không giá rẻ cũng như sức hút của các NĐT nước ngoài. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng trưởng cùng với doanh số bán lẻ trở thành yếu tố chính thúc đẩy sự phát triển của hạ tầng logistics hiện tại, trung bình tăng trưởng 20%/năm trong 5 năm trở lại đây.
Về triển vọng tương lai kinh tế Việt Nam, ông Võ Trí Thành cho rằng, do tác động từ cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế Mỹ - Trung Quốc, rõ ràng kinh tế thế giới đang giảm tốc. Và theo dự báo của IFC, trong vòng hai năm tới kinh tế thế giới có xu thế suy thoái, riêng với Việt Nam vẫn là điểm sáng, không suy thoái. Bởi trong ba quý đầu năm nay tăng trưởng kinh tế (TTKT) cả nước vào khoảng 6,98% nhưng mới đây, tại nghị trường Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã nhận định, khả năng TTKT chỉ ở mức 6,8% do chỉ số đơn đặt hàng giảm, các đơn hàng trong ngành dệt - may, da - giày cũng giảm, nông nghiệp xuất khẩu (XK) khó khăn… Trên thực tế, trong 10 tháng của năm 2019 tăng trưởng XK Việt Nam là 8,5% nhưng chủ yếu tăng trưởng XK vào Mỹ trên dưới 25%, còn ở khu vực Liên hiệp châu Âu (EU) lại không mấy khả quan. Ở thời điểm này, hy vọng lớn nhất là đầu tư công nhưng lại gặp trở ngại trong quá trình giải ngân. Từ đó, có thể dự báo trong năm 2020 TTKT cũng khoảng 6,6%. Với mức này, Việt Nam vẫn là điểm sáng. Tuy nhiên, để kinh tế tiếp tục phát triển những năm tới, Việt Nam phải ứng xử hài hòa ba vấn đề: Ổn định kinh tế, giảm bức xúc xã hội và cải cách thể chế.
Ngoài các vấn đề nêu trên, theo các chuyên gia kinh tế, TTKT Việt Nam cũng phụ thuộc lớn vào lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Cụ thể, hiện 60% hệ thống tài chính, vốn vẫn dựa vào ngân hàng. Về TT chứng khoán đã chuyển từ trạng thái phấn khích năm 2017 sang cẩn trọng từ cuối năm 2018. Thanh khoản giảm từ 7.000 đến 8.000 tỷ đồng/ngày năm 2017 xuống còn trên dưới 4.000 tỷ đồng/ngày trong 10 tháng năm 2019. Về TTTP cũng có nhiều nền tảng cơ bản chưa hoàn thiện.
Theo ông Võ Trí Thành, hiện Việt Nam vẫn còn một số điểm nghẽn như tính nhất quán, tiên liệu chính sách và thực thi; thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao; kết cấu hạ tầng và áp lực tăng lương. Bên cạnh đó, chi phí điều chỉnh lĩnh vực thiếu khả năng cạnh tranh, nền kinh tế dễ tổn thương, bất ổn vĩ mô trước các cú sốc từ bên ngoài. Hội nhập và cải cách sẽ là hai yếu tố giúp Việt Nam và từng DN phát triển. Để thành công cần nhìn ra xu thế, tận dụng lợi thế, liên tục sáng tạo, biết kết nối và chú trọng quản trị rủi ro.
