Trước tình hình dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp, các doanh nghiệp (DN) dù ở quy mô nào cũng đều chịu những ảnh hưởng nhất định, nhiều nơi đã phải cho nhân viên nghỉ không lương, thậm chí đóng cửa DN. Sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu gặp khó cũng đồng nghĩa DN không có doanh thu. Kéo theo đó, nhu cầu tín dụng cũng sụt giảm mạnh.
Theo Vụ trưởng Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) Nguyễn Quốc Hùng, đến thời điểm này tín dụng mới chỉ tăng khoảng 0,5% so cuối năm 2019. Tuy vậy, NHNN cũng chưa điều chỉnh về chỉ tiêu TTTD 14% của năm nay.
Cho rằng diễn biến phức tạp của tình hình dịch Covid-19 đã khiến cầu tín dụng giảm, song TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV có cùng quan điểm, mức độ tác động chưa phải là quá lớn, nên thời điểm này chưa cần xem xét điều chỉnh chỉ tiêu TTTD cả năm. Nếu các giải pháp hỗ trợ của cơ quan điều hành phát huy được hiệu quả, thì rất có thể tín dụng sẽ diễn biến thuận lợi hơn. CSTT dù thế nào vẫn có độ trễ, và dịch Covid-19 có thể tác động cả về phía cung, nên để thêm cơ chế hỗ trợ DN bị thiệt hại, thì rất cần sự vào cuộc của cả chính sách tài khóa, như vậy sẽ có hiệu quả ngay tức thì. Việc kết hợp hài hòa giữa CSTT và chính sách tài khóa luôn đem lại hiệu quả tốt hơn.
Thực tế, cho tới thời điểm này, Chính phủ chưa có thay đổi các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô (KTVM). Quan điểm vẫn là bảo đảm “mục tiêu kép” khi vừa quyết liệt phòng, chống, khống chế dịch Covid-19, vừa tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống người dân, nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra. Chính bởi thế, theo nhiều chuyên gia, việc điều hành CSTT vẫn phải bảo đảm linh hoạt, phù hợp, nên việc điều chỉnh chỉ tiêu TTTD cần phải xem xét rất kỹ lưỡng.
Ông Nguyễn Anh Dương, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư cũng cho rằng, sự thận trọng giúp CSTT có thêm dư địa để vận hành các kịch bản điều hành, bảo đảm phát huy tốt nhất cho nền kinh tế cũng như cộng đồng DN.
Trong hai tháng đầu năm 2020, lạm phát tăng khá mạnh. Dịch Covid-19 sẽ gây nhiều khó khăn cho nền kinh tế, song nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng nó sẽ kéo áp lực lạm phát giảm. Tại cuộc họp Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia tháng 2 vừa qua, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đã khẳng định, NHNN không nôn nóng thắt chặt CSTT để xử lý vấn đề lạm phát, nhưng cũng không chủ quan trước áp lực lạm phát. Quan điểm điều hành CSTT là thận trọng, phù hợp để không ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế. NHNN phải hướng tới mục tiêu giữ nền tảng ổn định vĩ mô nên không chỉ bảo đảm chỉ tiêu TTTD của riêng năm nay, mà còn hướng đến mục tiêu tăng trưởng bền vững hơn.
Dịch Covid-19 đã gây nhiều khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, từ đó đe dọa tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Trên tinh thần hỗ trợ DN để giúp ổn định nền kinh tế, NHNN đã ban hành Thông tư 01 quy định tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ để hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Đặc biệt, ngay sau khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) hạ lãi suất, NHNN cũng đã có quyết định hạ lãi suất điều hành, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho TCTD, tạo điều kiện cho các TCTD giảm lãi suất cho vay nền kinh tế, qua đó kích thích nhu cầu tín dụng.
Theo Vụ trưởng CSTT (NHNN) Phạm Thanh Hà, quan điểm điều hành nhất quán của NHNN là hỗ trợ giảm lãi suất với các nhu cầu vay vốn trên cơ sở cân nhắc các yếu tố nền tảng KTVM phù hợp, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát, an toàn hoạt động của hệ thống TCTD. NHNN cũng chưa điều chỉnh về chỉ tiêu TTTD của năm nay. Quyết định điều chỉnh lãi suất điều hành của NHNN nằm trong mức tương quan với các chỉ tiêu KTVM khác như lạm phát, tỷ giá… Mặc dù lạm phát bình quân hai tháng đầu năm 2020 đã tăng 5,91%, cao hơn so mục tiêu đã đề ra, song áp lực lạm phát sẽ giảm do giá dầu thế giới giảm mạnh, trong khi dịch bệnh cũng kéo giá nhiều hàng hóa, dịch vụ khác giảm theo. Đó là cơ sở để NHNN có thể cắt giảm lãi suất điều hành để hỗ trợ nền kinh tế và mức độ cắt giảm cũng hợp lý, thể hiện sự thận trọng của NHNN nhằm không tạo áp lực đến lạm phát.
Bày tỏ quan điểm không có quan ngại về gia tăng lạm phát, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, hiện giá dầu trên thế giới đang trong xu hướng giảm khá mạnh, thậm chí giảm “sốc”, kéo theo lạm phát xuống sâu, mức cầu của nền kinh tế cũng xuống thấp. Chưa kể trong bối cảnh hiện nay, bản thân người dân cũng tiết giảm chi tiêu, nhu cầu giải trí, du lịch... nên tiêu dùng sẽ chậm lại và không có nguy cơ quá lo ngại về gia tăng lạm phát. Trong diễn biến chưa đủ dữ liệu để đánh giá thiệt hại thì chưa nên nói tới việc điều chỉnh CSTT. Tất nhiên là Chính phủ cũng như cơ quan quản lý đều cần có những kịch bản, dự báo, tính toán phù hợp thực tế.
