Hai mặt của chuyển hướng

Do nhiều yếu tố cả khách quan lẫn chủ quan tác động, một số doanh nghiệp (DN) niêm yết đã công bố việc chuyển hướng kinh doanh. Năng động, thức thời là những lời khen đầu tiên của nhà đầu tư (NĐT) dành cho những DN chuyển hướng, nhưng cũng cần thận trọng để suy xét về mặt dài hạn của các kế hoạch này.

Gần đây, khi một DN có tiếng trong ngành nông nghiệp công bố tham gia vào mảng chăn nuôi, chế biến thịt lợn đã xuất hiện hai luồng ý kiến. Thứ nhất, ở góc độ tích cực cho rằng, DN này đã lựa chọn đúng “trend” khi thịt lợn đang tăng giá và một số DN niêm yết trên sàn như Dabaco (DBC), Hòa Phát đang thành công nhờ lĩnh vực này. Thị trường có thêm “người chơi” thì có lợi cho tất cả, trong đó có người tiêu dùng. Thứ hai, cũng có cách nhìn thận trọng hơn khi cho rằng, đây là một sự lựa chọn mạo hiểm, bởi đến khi DN này có “thành phẩm” xuất bán thì chưa chắc giá thịt lợn còn cao như bây giờ.

Thời gian sẽ trả lời quan điểm nào là phù hợp, nhưng nên nhớ có hai yếu tố không thể thiếu cho một dự án hay sự dịch chuyển thành công, đó chính là sự am hiểu về ngành cũng như các hướng đi hợp lý.

Ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích Công ty chứng khoán BSC nhận định, để có những kết quả kinh doanh rất tích cực như năm 2020, DBC cũng đã trải qua một giai đoạn “nếm mật nằm gai” với ngành chăn nuôi. Trong khi đó, kế hoạch đầu tư vào chăn nuôi của HPG cũng đã được vạch ra rất chi tiết và phải có sự đồng thuận từ phía các cổ đông.

Vài năm trước, khi công bố chuyển hướng sang mảng bán lẻ nhu yếu phẩm thông qua chuỗi Bách Hóa Xanh (BHX), Thế giới di động (MWG) cũng đưa ra rất nhiều kỳ vọng về khả năng “thắng lớn” trong ngắn hạn. Nhưng thực tế cho thấy để tìm kiếm được điểm hòa vốn nói riêng, hay sự phát triển của chuỗi BHX nói chung mất nhiều thời gian hơn so những dự tính rất lạc quan ban đầu của MWG.

Cũng phải nói thêm rằng, từ chỗ bán điện thoại, MWG chuyển hướng sang bán cả hàng điện máy và rất mau chóng có được thành công, đó là cơ sở để kỳ vọng vào BHX. Ngoài BHX phát triển chậm hơn dự tính ban đầu, MWG cũng đã thất bại với mảng thương mại điện tử khi sàn Vuivui.com đã phải đóng cửa sau một thời gian ngắn hoạt động. Rõ ràng các “ông lớn” có nhiều lợi thế khi chuyển hướng nhưng không chắc lúc nào cũng đúng.

Một rủi ro khác cũng cần biết đến, đó là sự chuyển hướng đôi khi cũng làm mất luôn những lợi thế sẵn có của DN. Chẳng hạn như một DN khá mạnh về bất động sản (BĐS) nghỉ dưỡng mới đây công bố tăng tỷ trọng của mảng nhà ở do ảnh hưởng bởi dịch. Hướng đi này gần như là điều bắt buộc và hợp lý khi ngành du lịch đang bị ảnh hưởng và tác động đến phân khúc BĐS nghỉ dưỡng. Nhưng cũng nên nhớ rằng, phân khúc BĐS nghỉ dưỡng về mặt dài hạn vẫn còn nhiều tiềm năng. Vì vậy, ngoài việc công bố chuyển hướng sang mảng nhà ở nhiều hơn, thiết nghĩ DN cũng nên nói về kế hoạch để bảo vệ lợi thế trong phân khúc BĐS nghỉ dưỡng đã được gây dựng từ rất lâu, thậm chí là các phương án phục hồi khi thị trường chung phục hồi như thế nào. Có như vậy mới thuyết phục được cổ đông trong cả ngắn lẫn dài hạn, thay vì chỉ công bố một vài sự chuyển hướng cho “hợp thời”.