Tới làng học nghề “mẹ truyền con nối”

Dấu ấn làng nghề truyền thống ở làng Mỹ Nghiệp hiện hữu trong từng khung cửi, tấm vải và bóng lưng của các bà, các mẹ miệt mài bên thoi dệt. Một ngày làm nghệ nhân tại làng dệt thổ cẩm của người Chăm không chỉ là trải nghiệm về nghề, mà còn là một hành trình khám phá mảnh ghép rực rỡ sắc mầu của cuộc sống.

Mỹ Nghiệp thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước là vùng đất trù phú của xứ sở nắng gió Ninh Thuận, cũng là một trong những làng nghề lâu đời còn duy trì hoạt động hiệu quả đến hôm nay. Chủ nhân của những cửa hàng và nghệ nhân nổi tiếng trong làng đều là phụ nữ. Điều này xuất phát từ truyền thống của người Chăm theo chế độ mẫu hệ nên nghề dệt thổ cẩm cũng được duy trì theo hình thức “mẹ truyền con nối”. Trải qua mấy trăm năm, các công đoạn dệt vẫn làm thủ công nên để trao truyền nghề, những thiếu nữ trong làng thường ngồi bên mẹ từ nhỏ học cách mắc sợi, đánh suốt, tạo hoa văn và hoàn thiện những trang phục truyền thống.

Trung tâm của làng nghề là nhà trưng bày sản phẩm và trình diễn nghề dệt, nơi bà con đến làm việc mỗi ngày. Đây cũng là không gian để tiếp đón du khách, tổ chức các hoạt động trải nghiệm và bày bán sản phẩm. Những khung dệt gỗ căng sợi hàng mét dựng dọc theo nhà. Ở dưới mỗi chiếu dệt, nghệ nhân ngồi dệt vải theo khung, những cuộn sợi đủ sắc mầu, thanh tre xếp quanh. Du khách đến làng sẽ được dạy những bài học nhập môn về nghề dệt, cách phân biệt những loại vải dùng cho phụ nữ và nam giới, từ trang phục dành cho lễ hội, đám cưới tới những loại túi, váy thường ngày. Sau mỗi tấm vải là những câu chuyện về văn hóa, lịch sử, truyền thống của cộng đồng Chăm gắn với các dịp lễ trọng đại hay trong cuộc đời của mỗi người. Trong đó có cả tấm lòng của người mẹ, người vợ dành cho những người thân trong gia đình.

Sức hấp dẫn ở làng Mỹ Nghiệp không chỉ có những tấm vải thổ cẩm rực rỡ mà còn có khung cảnh thôn xóm bình dị, cánh đồng lúa mênh mông cuối làng. Xa xa phía khung cửi là những ruộng hoa sen, hoa súng đua nhau nở dưới những chòi gỗ lợp lá dừa để khách sau khi buông cần câu ngồi thưởng thức trà sen cùng bạn bè, tham gia các trò chơi đậm chất đồng quê hay xem múa nhạc truyền thống và thưởng thức ẩm thực tại các khu dịch vụ homestay.