Thị trường bánh Trung thu ngày càng sôi động, với sự tham gia của nhiều thương hiệu cũng như các loại bánh tự làm (home made), bánh nhập khẩu bán trực tiếp hay qua internet. Với nhu cầu biếu, tặng tăng cao khi vào mùa, nhiều cơ sở sản xuất chỉ tập trung vào lợi nhuận, không tuân thủ các tiêu chuẩn quy định, cùng với đó là việc khó kiểm soát chất lượng bánh cũng dấy lên lo ngại tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm. Trước đây, do chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể áp dụng cho sản phẩm bánh nướng, bánh dẻo, nên việc quản lý chất lượng được vận dụng từ các văn bản của các bộ chuyên ngành dẫn đến nhiều bất cập trong việc đối chiếu và áp dụng các tiêu chuẩn cho doanh nghiệp.
Hiện nay, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đã hướng dẫn một số điều của Luật An toàn thực phẩm và bánh Trung thu thuộc nhóm sản phẩm tự công bố. Trong đó, công bố tiêu chuẩn chất lượng bánh là điều kiện tiên quyết để các công ty, cơ sở sản xuất tư nhân bảo đảm an toàn chất lượng cho sản phẩm. Quy trình này đã có từ lâu, nhưng vì thiếu tiêu chuẩn cụ thể, dẫn đến nhiều bất cập trong việc đối chiếu và áp dụng các tiêu chuẩn cho doanh nghiệp.
Vì vậy, Bộ Tiêu chuẩn quốc gia về bánh nướng, bánh dẻo công bố theo Quyết định số 2169/QĐ-BKHCN ngày 7-8-2020 (có hiệu lực từ ngày ban hành) được xem là điều cần thiết cả cho người tiêu dùng lẫn nhà sản xuất. Theo đó, đối với bánh nướng sẽ có mã (TCVN 12940:2020) và bánh dẻo (TCVN 12941:2020). Việc sử dụng một số nguyên liệu đi kèm như đường phải đáp ứng các yêu cầu quy định trong TCVN 6958 hoặc TCVN 7968 (CODEX STAN 212); bột mì phải đáp ứng quy định trong TCVN 4359 (CODEX STAN 152); dầu ăn phải đáp ứng quy định trong TCVN 7597:2018. Cùng với đó, những nguyên liệu có nguồn gốc từ động vật và thực vật được sử dụng để làm nhân bánh (đậu, hạt sen, nấm, mỡ lợn, thịt, thủy sản, trứng, mật ong...), phải đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn để dùng làm thực phẩm. Không những thế, Bộ Tiêu chuẩn này cũng áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp nhập khẩu bánh nướng và bánh dẻo.
Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, sự ra đời của Bộ Tiêu chuẩn quốc gia đối với bánh nướng và bánh dẻo sẽ giúp cơ quan chức năng thuận lợi trong hoạt động quản lý, người tiêu dùng có cơ sở để lựa chọn sản phẩm có chất lượng và cũng là điều kiện tiên quyết để các công ty, cơ sở sản xuất tư nhân bảo đảm an toàn chất lượng khi sản xuất bánh trong mùa Trung thu. Hơn nữa, hai mã TCVN mới ra đời không chỉ áp dụng với bánh Trung thu, mà các loại bánh khác như bánh pía, bánh nếp, bánh bột ngũ cốc… đều có thể áp dụng. Việc tuân thủ theo bộ TCVN mang tính chất tự nguyện, doanh nghiệp tự công bố, tự chịu trách nhiệm với công bố của mình. Riêng với bánh Trung thu “home made”, nếu các cơ sở hay tư nhân muốn kinh doanh cũng phải đáp ứng các yêu cầu nhất định, trong đó có giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm và giấy đăng ký kinh doanh.
