Hiệu ứng đám đông

Ngày nay, cùng với sự phát triển nhanh chóng của khoa học - kỹ thuật, các ứng dụng khoa học - công nghệ liên tục được sử dụng vào thực tế, bạn chỉ cần ngồi một chỗ, sử dụng một loại phương tiện cố định, có thể khiến cho một số đông người hoặc đồng ý, hoặc phản ứng với ý tưởng của bạn, hoặc sẽ biến ý tưởng ấy trở thành hiện thực trong quãng thời gian chỉ tính bằng... giây. Và với cái hiệu ứng đám đông mỗi khi tham gia vào một sự kiện như thế, nếu không tỉnh táo phân tích kỹ bản chất vấn đề, sẽ cực kỳ có hại.

Mạng xã hội và thực tế đời thường, được coi là mối liên hệ cực kỳ mật thiết. Máy tính, không còn là những dãy số nhị phân lập trình như ngày xưa, mà nó là nơi truyền bá một sự kiện, thể hiện một thái độ, mô tả một hành vi đang diễn ra và có tác động trực tiếp tới con người. Mạng xã hội, nếu không có những hình ảnh về các vụ việc bạo lực học đường xảy ra ở nhiều tỉnh, thành phố, có lẽ người ta sẽ không tường tận về những nguy cơ mà chính con em họ có thể trực tiếp mắc phải. Không có những hình ảnh được tung lên mạng, chính quyền Đà Nẵng, nơi được gọi là “thành phố đáng sống” liệu có thể tin được rằng, công dân của họ vốn là cô giáo mầm non lại có thể bạo hành với trẻ em đến thế.

Cũng đã có không ít vụ việc đáng tiếc xảy ra, và đám đông hiếu kỳ, thiếu hiểu biết lại chính là lực lượng tham gia thúc đẩy sự việc ấy thành ra khó kiểm soát, gây ra những hậu quả đáng tiếc. Điển hình là vụ việc xảy ra tại Hải Dương cách đây một thời gian. Khi giám đốc một công ty gỗ ở Thái Nguyên về thôn Đồng Hởi, xã Hồng Lạc, huyện Thanh Hà, Hải Dương thì bị nghi ngờ là đối tượng thôi miên, bắt cóc trẻ em. Vụ việc sẽ không có gì nghiêm trọng nếu người ta bình tĩnh, tìm hiểu tận tường sự việc. Nhưng chỉ vì bị một số đối tượng kích động, người giám đốc và lái xe của anh ta bị đám đông quá khích đánh thừa sống thiếu chết, còn chiếc xe Fortuner bị đẩy xuống ruộng và đốt cháy. Vụ án đã được công an kết luận, và đã có người vướng vòng lao lý.

Có lẽ, để hỏi trong số đám đông kích động ấy, rằng họ nổi giận vì cái gì, ít người trả lời được cụ thể. Chỉ biết rằng, họ thấy những con người bên cạnh họ đang giận dữ kêu gào đòi xử lý một người... vô tội.

Ai cũng biết rằng, với một tập thể người có chung ý chí và mục đích, sẽ đem lại sức mạnh mà không cá nhân nào cưỡng lại nổi. Có thể tin rằng, nếu các cá nhân lồng ghép ý tưởng, lợi ích của họ để lợi dụng niềm tin của đám đông, thì chính cá nhân ấy sẽ phải trả giá bởi những đám đông hỗn loạn. Cũng với sức mạnh ấy, nếu cùng nhau xây dựng nên những tiêu chí tốt đẹp, cùng nhau thực hiện những hành động có ích, có ý nghĩa thì xã hội sẽ bớt đi nhiều điều phiền toái, xấu xa.