Sớm giải quyết vướng mắc trong việc nuôi cá lồng tại hồ Thác Bà

Từ thực trạng trên, UBND tỉnh Yên Bái có Văn bản số 2499/UBND-NLN ngày 11-9, về việc thực hiện nghiêm quy định nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà. Theo đó, yêu cầu Công ty TNHH Thành Phú Hưng, HTX nuôi trồng thủy sản hồ Thác Bà, HTX dịch vụ tổng hợp Vĩnh Kiên, HTX dịch vụ tổng hợp và nuôi trồng thủy sản, ngừng mọi hoạt động liên quan việc nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà; chỉ được phép hoạt động trở lại khi đã có đầy đủ hồ sơ, thủ tục pháp lý theo đúng quy định và văn bản chấp thuận của UBND tỉnh Yên Bái. Riêng Công ty cổ phần Nghiên cứu, ứng dụng dịch vụ khoa học T&T khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục về lĩnh vực đất đai và lĩnh vực khác có liên quan dự án nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà theo đúng quy định.

Để làm rõ vấn đề, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Bình Nguyễn Đức Điển cho biết: Quan điểm của huyện là phát triển thủy sản theo hướng hàng hóa bền vững, phải bảo đảm môi trường sinh thái cho hồ Thác Bà, bởi đây là hồ đa năng (thủy điện, điều tiết lũ đồng bằng sông Hồng, đường thủy nội địa, du lịch, nước sinh hoạt cho TP Yên Bái và huyện Yên Bình…). Các doanh nghiệp, HTX nêu trên phải dừng sản xuất là do chưa có, hoặc đã có báo cáo tác động môi trường, nhưng chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. UBND huyện Yên Bình kiến nghị các sở, ngành liên quan sớm tham mưu cho UBND tỉnh để có biện pháp gỡ khó cho doanh nghiệp nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà.

Khi đi tìm hiểu thực tế, chúng tôi đều nhận thấy các doanh nghiệp, HTX nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà đều nuôi ở cuối nguồn nước sông Chảy (gần đập thủy điện Thác Bà) nên khó có thể nói là gây ô nhiễm, còn hồ sơ thủ tục của các đơn vị này chưa đầy đủ là do nhiều nguyên nhân như: UBND tỉnh chưa xây dựng đơn giá cho thuê mặt nước, chưa có đánh giá tác động môi trường chung của hồ Thác Bà, cho nên các doanh nghiệp, HTX nuôi cá nêu trên chưa thể hoàn thành đầy đủ thủ tục theo quy định. Chị Vũ Thị Thu Hương, xã viên một HTX nuôi cá lồng trên hồ cho biết: HTX đầu tư sản xuất từ cuối năm 2017 với 224 lồng cá công nghiệp, ban đầu HTX đầu tư hàng chục tỷ đồng nuôi cá lăng, diêu hồng, chày, rô đơn tính… thương phẩm, bước đầu tiêu thụ khá tốt, đầu ra ổn định và có lãi. Chấp hành quy định ngừng sản xuất của UBND tỉnh, hiện HTX chỉ còn 18 lồng nuôi nốt lứa cá đang độ sinh trưởng (cá lăng dưới 1,5 kg, cá diêu hồng dưới 1 kg, không đủ quy chuẩn xuất bán theo hợp đồng), còn lại hơn 200 lồng phơi lưới, chờ di chuyển sang hồ thủy điện Na Hang (Tuyên Quang), biết là lỗ nhưng không còn cách nào khác. Có mặt tại bè cá lồng trên hồ Thác Bà, anh Hoàng Văn Thể,

Công ty TNHH Thành Phú Hưng dừng thả cám công nghiệp cho cá ăn, nhìn chúng tôi ái ngại: “Em là người làm công ăn lương, mỗi tháng xa vợ con chăn cá trên hồ thu nhập được hơn sáu triệu đồng, nay thấy có lệnh cấm nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà của UBND tỉnh thì doanh nghiệp phải chấp hành. Nhưng chẳng lẽ chính quyền lại ngăn cản thu nhập chính đáng của người lao động, bởi các doanh nghiệp này tạo việc làm cho hàng trăm người dân ven hồ Thác Bà, những người đã dời bỏ mồ mả tổ tiên, đất sản xuất phục vụ công trình thủy điện Thác Bà”. Thiết nghĩ, UBND tỉnh Yên Bái cần sớm có khung pháp lý cho các doanh nghiệp để hoàn thiện các thủ tục hành chính, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục về lĩnh vực đất đai và lĩnh vực khác có liên quan đến dự án nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà theo đúng quy định.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái Trần Thế Hùng cho rằng, hiện tại các doanh nghiệp đang nuôi cá lồng chưa đến thời kỳ thu hoạch, cho nên không thể đem cá đang độ sinh trưởng ra bán; việc nuôi cá trên hồ Thác Bà chưa ảnh hưởng tới môi trường nước, vì số đơn vị nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà còn quá ít, trong khi diện tích mặt nước là rất lớn. Đa số các đơn vị nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà, trước đây đã được tỉnh khuyến khích đầu tư, không vì lý do đánh giá tác động môi trường mà yêu cầu họ ngừng ngay việc nuôi cá. Cần cho các đơn vị này một khoảng thời gian nhất định để họ hoàn thành các thủ tục còn thiếu theo yêu cầu của UBND tỉnh.

Hiện tại, các doanh nghiệp, HTX nuôi cá lồng trên hồ Thác Bà chấp hành nghiêm lệnh ngừng sản xuất, kinh doanh cá lồng của UBND tỉnh Yên Bái, một số doanh nghiệp đã khảo sát di chuyển việc nuôi cá lồng sang các tỉnh khác có điều kiện đầu tư thuận lợi hơn. Như vậy, chỉ vì lý do các doanh nghiệp, HTX nuôi cá lồng không hoàn thiện thủ tục thuê mặt nước, chưa có đánh giá tác động môi trường mà tỉnh Yên Bái đang làm hạn chế phát triển một nghề vốn có lợi thế của hồ Thác Bà.