Trẻ mắc các bệnh hô hấp do vi khuẩn và virut có nguy cơ gia tăng
Trong số hàng vạn lượt trẻ em đến khám bệnh tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ đầu năm đến nay, có tới hàng nghìn lượt trẻ mắc các bệnh viêm đường hô hấp do nhiễm virus và vi khuẩn. TS. Đào Minh Tuấn - Phó Chủ nhiệm Khoa hô hấp của bệnh viện cho biết, nhóm bệnh hô hấp ở trẻ mắc phải chủ yếu là nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính, hen và dị ứng ở trẻ. Vào mùa hè, bệnh hen có giảm đi song các bệnh nhiễm khuẩn đang nổi lên. Tỷ lệ mắc bệnh do virut là 70% và vi khuẩn là 30%. Các loại virus hay mắc phải là virus hợp bào, virus cúm, adenovirus, myxovirus. Hai vi khuẩn hay gặp nhất gây nhiễm khuẩn hô hấp ở trẻ em là Heamophilus infuenza và Strepcococcus pneumoniae. Nhóm vi sinh vật gây bệnh còn có các loại nấm ký sinh trong mũi, họng, phổi. Lứa tuổi dễ mắc bệnh là từ 6 tháng đến 1 tuổi.
Bên cạnh đó thì các bệnh do enterovirus gây ra tiêu chảy, virus viêm não Nhật Bản, viêm màng não... cũng là những tác nhân dẫn đến các bệnh về đường hô hấp ở trẻ. Theo TS. Tuấn, bệnh hô hấp ở trẻ em là bệnh thường gặp, những trường hợp bệnh nhẹ có thể điều trị ở tuyến y tế cơ sở hoặc điều trị ngoại trú, điều này vừa giảm chi phí cho bệnh nhân vừa nâng cao chất lượng điều trị, giảm áp lực cho tuyến trung ương và giảm được tình trạng lây nhiễm chéo trong bệnh viện.
Phát hiện bệnh sớm là yêu cầu quan trọng cho điều trị hiệu quả
Những dấu hiệu khởi phát như viêm long đường hô hấp trên gây sổ mũi, ho, hắt hơi, biếng ăn, quấy khóc, sốt là biểu hiện thường gặp của nhiễm khuẩn hô hấp ở trẻ em. TS. Tuấn cho biết, hầu hết các trường hợp nặng đều dưới 1 tuổi, sau 1-2 ngày trẻ có thể biểu hiện triệu chứng rõ rệt hơn như sốt cao lên, ho nhiều hơn, tiếng thở khò khè. Trẻ có thể bị khó thở, ho có thể kèm theo đờm, lúc đầu đờm trong, trắng và dính sau chuyển sang vàng, xanh. Dấu hiệu nhận biết trẻ khó thở dựa vào các dấu hiệu lâm sàng quan trọng là:
Trẻ thở nhanh, tần số thở trên 60 lần/phút (đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi); từ 50- 60 lần/phút (trẻ từ 2 tháng - 1 tuổi); trên 40 lần/phút (trẻ trên 1 tuổi). Xuất hiện các dấu hiệu rút lõm lồng ngực, đó là biểu hiện vùng ranh giới giữa vùng lồng ngực và bụng bị lõm sâu khi trẻ hít vào. Nếu trẻ khó thở nặng hơn có thể xuất hiện dấu hiệu tím tái quanh môi, tím đầu chi, vật vã kích thích, vã mồ hôi thậm chí ngừng thở.
Nhiễm khuẩn hô hấp ở trẻ em có thể biểu hiện thành các thể bệnh: Viêm tiểu phế quản cấp, viêm phế quản cấp, viêm phế quản phổi. Nếu những bệnh lý này không được phát hiện, điều trị xử trí sớm và đúng thì có thể sẽ xảy ra những biến chứng như: suy hô hấp cấp, áp-xe phổi, tràn khí, tràn dịch màng phổi và có thể dẫn đến tử vong.
Đối với các trường hợp trẻ bị viêm đường hô hấp do vi khuẩn thì biện pháp điều trị tốt nhất là dùng kháng sinh, tuy nhiên phải rất thận trọng vì nếu điều trị không dứt điểm, không đúng sẽ dẫn đến nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc, bệnh kéo dài, không xử trí được các biến chứng. Đối với nhóm bệnh do virus, chỉ sử dụng kháng sinh khi có tình trạng bội nhiễm, mà tập trung chăm sóc trẻ, khai thông đường thở, hạ sốt, chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng. Những trường hợp có biểu hiện suy thở cần phải được nhập viện ngay, đồng thời có các biện pháp phòng chống bệnh lây lan.
Lời cảnh báo từ máy điều hòa nhiệt độ
Adenovirus gây viêm đường hô hấp.
Các chuyên gia hô hấp nhi cho biết, những nguy cơ bùng phát bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ em trong mùa hè là: Thời tiết nóng ẩm tạo điều kiện cho các loại virut, vi khuẩn phát triển, cơ thể non yếu của trẻ khiến cho các loại virut, vi khuẩn này rất dễ xâm nhập và gây bệnh. Tình trạng ô nhiễm môi trường không chỉ diễn ra ở thành thị mà bắt đầu xuất hiện ở khu vực nông thôn, do sự hình thành các khu công nghiệp, các làng nghề ngày một gia tăng. Trẻ em sinh ra và lớn lên trong môi trường có khói thuốc lá.
Mùa hè nóng nực, cơ thể trẻ mồ hôi nhễ nhại, nếu không được lau khô, làm thông thoáng trẻ rất dễ bị cảm lạnh bởi chính mồ hôi của chúng. Cũng vì do nóng nực, mồ hôi đang ra nhiều mà trẻ bị tắm ngay cũng làm cho trẻ dễ bị ốm... Một vấn đề cần đề cập nữa là hiện nay nhiều gia đình sử dụng máy điều hòa nhiệt độ, đây là một nguy cơ nguy hiểm nếu không biết sử dụng phù hợp với sức khỏe của trẻ. Trẻ đang ở trong phòng điều hòa bỗng đột ngột đưa ra ngoài làm cơ thể trẻ không thích ứng kịp. Nhiều trẻ đến nhập viện không vì do thiếu điều kiện chăm sóc mà do cách chăm sóc không đúng.
Vì thế nguyên tắc khi dùng điều hòa là phải thay đổi từ từ hoặc có phòng đệm. Các biện pháp phòng bệnh là ưu tiên trẻ ở phòng thoáng mát, môi trường không ô nhiễm, không khói thuốc, quần áo của trẻ nên dùng sợi cotton thoáng và thấm mồ hôi, trẻ cần uống đủ nước và ăn đủ chất dinh dưỡng, tránh tiếp xúc với nguồn bệnh; đưa trẻ đi tiêm phòng vaccin đầy đủ, đúng lịch. Nếu có những dấu hiệu của bệnh cần đưa trẻ đi khám và tuân thủ theo điều trị của bác sĩ.
